بررسی اثر آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی پرمصرف ترین گونه های نعناع در نواحی دریای خزر، ایران

خلاصه نعناع سبز و خالواش دو گونه ی شناخته شده از خانواده نعناعیان ( لابیاتا) جزو پرمصرف ترین گونه های این خانواده در نواحی دریای خزر هستند  و به طور گسترده ای در غذا، طب سنتی و مواد داروئی مورد استفاده قرار می گیرند. این مطالعه به منظور ارزیابی اثر آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عصاره های آبی برگ نعناع سبز و خالواش انجام شد. از روش جوشاندن گیاهان ذکر شده در آب برای تهیه عصاره های آبی استفاده شد. حداقل غلظت بازدارنده (MIC) و حداقل غلظت کشنده باکتری (MBC)  این دو عصاره در غلظت های مختلف (۱۶ _۱.۵ mg/ml )، به روش ماکرودایلوشن تعیین گردید و اثر آنتی اکسیدانی این گیاهان با دو روش سنجش قدرت احیاکنندگی و تعیین ظرفیت فنولی تام سنجیده شد. نتایج نشان داد که عصاره آبی این گیاهان از نظر وجود ترکیبات فنولی غنی بوده و عصاره نعناع سبز با دارا بودن توتال فنول ۰.۳۹± ۲.۷۷ میلی گرم گالیک اسید به ازای هر گرم گیاه خشک و قدرت احیاکنندگی با IC۵۰ = ۰.۰۵± ۰.۰۰۴ میلی گرم در هر گرم گیاه خشک، اثر آنتی اکسیدانی بیشتری را نسبت به عصاره خالواش (با توتال فنول۰.۲ ± ۰.۰۶  میلی گرم گالیک اسید به ازای هر گرم گیاه خشک و قدرت احیاکنندگی با ۰.۱۴ ± ۰.۰۰۹ IC۵۰= میلی گرم در هر گرم گیاه خشک) از خود نشان داد (p<۰.۰۰۱). همچنین این دو گیاه اثر ضد باکتریایی خوبی را بر روی دو باکتری استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیا کلای در شرایط آزمایشگاهی نشان دادند بدین صورت که MIC نعناع سبز و خالواش در مقابل استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب ۱۰.۵ و ۱۴ و در مقابل اشرشیا کلای  ۱۲ و ۱۰.۵mg/ml بود. با توجه به نتایج می توان بیان کرد که عصاره های آبی این دو گیاه دارای قدرت آنتی اکسیدانی در مقابل سیستم های اکسیداتیو هستند. علاوه بر این، می توان از آنها به عنوان منابع قابل دسترس و طبیعی آنتی بیوتیکی در مقابل باکتری های بیماریزا به خصوص با منشاء غذایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس واشرشیا کلای استفاده کرد.

Keywords:

Mentha spicata , Mentha pulegium , Antimicrobial Activity , Antioxidant Ability , Staphylococcus aureus , Escherichia coli