بوطیقای روایت در منظومه های رمزی حسن و دل و جمال و جلال بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ

یکی از شیوه های تحلیل ساختاری داستان، روش ریخت شناسی ولادیمیر پراپ است که برپایه کنش شخصیت ها بنا شده است. در این پژوهش که به شیوه توصیفی - تحلیلی نوشته شده، مطابق نظریه ریخت شناسی پراپ، به تحلیل و مقایسه ساختار روایی منظومه های عاشقانه حسن و دل اثر مولانا محمد بن یحیی سیبک نیشابوری و جمال و جلال اثر محمد نزل آبادی که هر دو زیر ساختی رمزی و عرفانی دارند، پرداخته شده است تا میزان کارایی و مطابقت ساختاری آن ها با الگوی پراپ مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرد. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر این است که منظومه های مورد مطالعه از لحاظ ساختار، کارکرد، شخصیت و صفات اشخاص، مشابه و نزدیک به هم هستند و با نظریه پراپ تا حد زیادی مطابقت دارند؛ با این تفاوت که در حرکت های دو داستان، با عدم توالی و حذف و اضافه برخی از خویشکاری ها روبه رو هستیم. از میان شخصیت های هفت گانه پراپ، برخی از شخصیت های دو منظومه به دلیل شباهت کارکرد و به اقتضای داستان، حذف یا با هم ادغام شده اند.

Keywords:

ریخت شناسی , تحلیل ساختاری , داستان رمزی عاشقانه , منظومه حسن و دل , منظومه جمال و جلال