بررسی انواع هنجارگریزی در جریان شعری شعراستان بر مبنای الگوی لیچ

هنجارگریزی یکی از شیوه­های موثر در برجسته­ سازی زبان و آشنایی زدایی از آن است که در شعر کاربرد بسیار دارد. این اصطلاح که به دنبال انتشار نظریات شکلوفسکی، تینیانوف و یاکوبسن در زمینه آشنایی زدایی در نقدهای فرمالیستی مورد استفاده قرار گرفت در برگیرنده روش­ها و ابزارهایی ادبی و زبانی است که جهان متن را در نظر مخاطب بیگانه می­سازد و با ایجاد مکث و به تاخیر انداختن درک مخاطب از اثر، سبب گسترش معنای متن و در نتیجه تولید لذت ادبی می­شود.  شعر معاصر ایران، به ویژه در دوره ­های اخیر با استفاده از هنجارگریزی به شکل­های مختلف، در پی تولید زیبایی و خلق آثاری متفاوت برآمده­ است که با ساختارهای گوناگون جامعه هماهنگ باشد. جریان ادبی شعراستان یکی از گونه­ های جدید شعر فارسی است که در سطوح مختلف متن به هنجارگریزی پرداخته و از این راه توانسته  است به ابداع طرز تازه­ای در شیوه­ های تولید شعر در محیط ادبی ایران بپردازد. این پژوهش برآنست تا با روش تحلیلی-توصیفی در حوزه مکتب ساختگرایی و طبق الگوی هنجارگریزی لیچ به بررسی هشت گونه هنجارگریزی در جریان ادبی شعراستان بپردازد. اشعار مورد استفاده در این پژوهش از دو مجموعه عباخوان و ندیمه نورد اثر وحید ضیایی برگزیده شده­ اند و نتایج حاصل از این بررسی  بیانگر تاثیر بسیار زیاد گونه­ های مختلف هنجارگریزی در تولید شعراستان می­باشد چنان­که گویا متن تنها بر پایه هنجارگریزی استوار گردیده و اساسی­ترین عنصر موجود در آن همین مورد است.

بررسی انواع هنجارگریزی در جریان شعری شعراستان بر مبنای الگوی لیچ Keywords:

هنجارگریزی , الگوی لیچ , جریان های شعری معاصر ایران , شعراستان