مدل سازی مکانی احتمال وقوع آتش سوزی در جنگل ها و مراتع با استفاده از مدل های نسبت فراوانی و وزن شاهد

طی سال­های اخیر، تلاش­های زیادی برای مدیریت و مهار آتش­سوزی در جنگل­ها و مراتع شده است. از مهمترین این اقدامات، مدلسازی احتمال وقوع آتش­سوزی و تهیه نقشه­های پهنه­بندی در مناطق حساس به آتش­سوزی است. در این تحقیق، قابلیت مدل های نسبت فراوانی و وزن شاهد در پیش­بینی احتمال وقوع آتش­سوزی در جنگل­ها و مراتعاستان کهگیلویه و بویراحمد بررسی شده است. فرایند مدل­سازی و پیش­بینی وقوع آتش­سوزی­های آینده بر مبنای بررسی ارتباط بین ۲۷۱ مورد آتش­سوزی از دوره ۱۳۹۵-۱۳۸۱ و ۱۰ عامل درجه شیب، جهت، ارتفاع، درجه حرارت، سرعت باد، کاربری اراضی، شاخص تفاضلی نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) و فاصله تا رودخانه، جاده و مناطق مسکونی انجام شد. طی فرایند مدل­سازی، میزان تاثیر هر طبقه از عوامل بر وقوع آتش­سوزی محاسبه شد. نتایج مدل­ها مبنای ساخت نقشههای حساسیت به آتش­سوزی در سطح استان قرار گرفت. نتایج ارزیابی و مقایسه مدل­ها که با استفاده از روش منحنی مشخصه نسبی، میزان موفقیت، نرخ پیش­بینی و آزمون مقایسه جفتی ویلکاکسون انجام شد، اختلاف معنی­داری را در عملکرد دو مدل نشان داد. به طوری که مدل وزن شاهد با نرخ موفقیت و پیشبینی ۸۶۲/۰ و ۸۲۱/۰ عملکرد بهتری نسبت به مدل نسبت فراوانی در تحلیل داده­های آموزشی و پیش­بینی آتش­سوزی­های آینده داشت. بر اساس نتایج به دست آمده حدود ۳۰ درصد از وسعت جنگل­ها و مراتع استان کهگیلویه و بویراحمد در طبقات حساسیت زیاد تا بسیار زیاد به آتش­سوزی قرار می­گیرد که نیازمند اقدامات پیشگیرانه و مدیریت صحیح برای کاهش مخاطرات ناشی از آتش است.

Keywords:

مخاطرات طبیعی , مدل­سازی , آتش­ سوزی , پهنه­ بندی حساسیت