خوانشی نمادشناختی از شعر «تا انتها حضور» سهراب سپهری

سهراب سپهری از معدود شاعران معاصر است، که گرایشی به اندیشه های عرفانی در اشعار او مشهود است. هم چنین اشعار او روی هم رفته، فضایی سوررئالیستی دارند. همین سبب می شود که اشعار سپهری ظرفیت لازم را برای بررسی های نمادشناختی داشته باشند. نمادشناسی روی کردی است که به تحلیل نمادهای موجود در اثر ادبی برای راه بردن به معانی پنهان آن ها می پردازد. در این پژوهش، شعر «تا انتها حضور» سهراب سپهری که مربوط به دفتر «ما هیچ، ما نگاه» و آخرین شعر دیوان او است، از دید نمادشناسی بررسی و خوانش تازه یی از آن به دست داده شده است. پژوهش پیش رو با روی کردی تحلیلی توصیفی نمادشناختی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتاب خانه یی صورت گرفته است. هدف پژوهش حاضر این بوده است که ببینیم آیا می توان با روی کرد نمادشناسانه به خوانشی از شعر «در انتها حضور» سهراب سپهری دست زد و آیا معنایی که با این شیوه به دست خواهد آمد، با تجربه زیسته شاعر ارتباط معناداری دارد یا خیر؟ بر پایه این پژوهش می توان به این پرسش پاسخ مثبت داد. میان تجربه زیسته سپهری با معنای عرفانی این شعر ارتباطی به چشم می خورد. یافته ها نشان می دهند که در شعر «تا انتها حضور» سخن از خواب- مکاشفه یی است که راوی در آن به زمان ازل (شب ازل) می رود و با چشم «همه آگاه» به عشق، تکوین حیات، راز ازل و حقیقت می نگرد.سهراب سپهری از معدود شاعران معاصر است، که گرایشی به اندیشه های عرفانی در اشعار او مشهود است. هم چنین اشعار او روی هم رفته، فضایی سوررئالیستی دارند. همین سبب می شود که اشعار سپهری ظرفیت لازم را برای بررسی های نمادشناختی داشته باشند. نمادشناسی روی کردی است که به تحلیل نمادهای موجود در اثر ادبی برای راه بردن به معانی پنهان آن ها می پردازد. در این پژوهش، شعر «تا انتها حضور» سهراب سپهری که مربوط به دفتر «ما هیچ، ما نگاه» و آخرین شعر دیوان او است، از دید نمادشناسی بررسی و خوانش تازه یی از آن به دست داده شده است. پژوهش پیش رو با روی کردی تحلیلی توصیفی نمادشناختی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتاب خانه یی صورت گرفته است. هدف پژوهش حاضر این بوده است که ببینیم آیا می توان با روی کرد نمادشناسانه به خوانشی از شعر «در انتها حضور» سهراب سپهری دست زد و آیا معنایی که با این شیوه به دست خواهد آمد، با تجربه زیسته شاعر ارتباط معناداری دارد یا خیر؟ بر پایه این پژوهش می توان به این پرسش پاسخ مثبت داد. میان تجربه زیسته سپهری با معنای عرفانی این شعر ارتباطی به چشم می خورد. یافته ها نشان می دهند که در شعر «تا انتها حضور» سخن از خواب- مکاشفه یی است که راوی در آن به زمان ازل (شب ازل) می رود و با چشم «همه آگاه» به عشق، تکوین حیات، راز ازل و حقیقت می نگرد.

Keywords:

سهراب سپهری , نماد , رویا , شب ازل , حقیقت , مکاشفه