امکان سنجی فردی کردن مجازاتهای تعزیری از منظر فقه امامیه و اهل سنت

اصل فردی بودن مجازات با پیدایش نظام های حقوقی ، بنیان نهاده شد تا دیگر بخاطر عمل یک فرد غیری ، دیگری مجازات نشود. با التفات به این که اصل فردی کردن مجازات های تعزیری به عنوان یک ضرورت در نظام عدالت کیفری با اتکا بر مبانی استواری پذیرفته شده است پژوهش حاضر با نگرشی تحلیلی - انتقادی قواعد حاکم بر این قسم از مجازات را به چالش کشیده و به این نتیجه رسیده است که در نظام قانونگذاری ایران در اغلب موارد، مجازات های تعزیری در عرصه هایی که مناسب و کارآمد می باشند درنظرگرفته نشده و بالعکس در مواردی که ضرورتا مناسب نیستند به شکل غیر قابل انعطافی پیش بینی شدهاند. مقاله حاضر با استفاده از منابع کتابخانه ای و با روش توصیفی ، تحلیلی در پی پاسخگویی به مسئله امکان سنجی فردی کردن مجازاتهای تعزیری از منظر فقه امامیه و اهل سنت تدوین شده است . ضمن اشاره به اقوال فقه امامیه و اهل سنت و مقارنه بین آن ها، بر اساس روایات، پاسخ این است که اصل فردی کردن مجازات اثر و حاکمیت نسبی دارد نه مطلق . وقتی فردی بخاطر ارتکاب جرم مجازات می شود اطرافیانش نیز، از حیث معنوی و مادی آسیب می بینند و حتی آحاد جامعه که قرابتی با محکوم علیه ندارند، متضرر می شوند. اما در عین حال این امر با اصل شخصی بودن مجازات منافات ندارد. در این مقاله مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، به بررسی و ذکر مواردی پرداخته ایم که در راستای فردی کردن مجازات، بایستی آن ها را مورد توجه قرار داد تا موجب متناسب سازی مجازات اعمالی با شخصیت و گناه مجرم گردد. سپس مروری بر مظاهر امکان سنجی فردی کردن مجازاتهای تعزیری از منظر فقه امامیه و اهل سنت خواهیم داشت .

Keywords:

تعزیر , فقه امامیه , اهل سنت , فردی کردن مجازات