صورت بندی تاریخ ادوار کلام سیاسی در دوره جمهوری اسلامی (با تاکید بر حوزه علمیه قم)

هدف پژوهش حاضر صورت بندی تاریخ ادوار کلام سیاسی در دوره جمهوری اسلامی با تاکید بر حوزه علمیه قم است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که ادوار تاریخی کلام سیاسی، ذیل تاریخ عمومی دانش کلام قابل رصد است که در کل چهار دوره عام با زیر دوره های احتمالی دوره ۱۳۰۱ (تاسیس حوزه علمیه قم) تا ۱۳۶۰، دوره ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸، دوره ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۴، دوره ۱۳۸۴ تاکنون را می توان برشمرد که در دوره معاصر به شدت تحت تاثیر تحولات ذهنی و عینی مرتبط با ظهور مدرنیته است و جمهوری اسلامی از بدو تاسیس تاکنون، هم به صورت کنشی و هم واکنشی نقش محوری در تحولات کلامی سیاسی دارد. سیر تطور و مقایسه ادوار را در دو حوزه می توان پی گرفت. سیر تطور موضوعات مورد مناقشه، و سیر تطور جریان های سیاسی در نسبت با موضوعات مورد مناقشه. در سیر تطور موضوعات مورد مناقشه، در برخی موارد موضوعاتی در هر چهار دوره مورد نظر پژوهش همچنان مورد مناقشه و بحث کلامی هستند. مانند نقش مردم در مشروعیت حکومت یا بحث ولایت فقیه، که در هر چهار دوره مطرح می باشند. برخی در سه دوره مطرح هستند، مانند آزادی در اسلام که در دوره های اول، سوم و چهارم مورد بحت است. برخی نیز در یک یا دو دوره مورد مناقشه و معرکه آراست، مانند بحث حقوق بشر که در یک دوره مورد توجه ویژه است؛ البته در دوره پسین نیز مورد توجه است، اما شدتی ندارد. ابعاد سیاسی توحید نیز تنها در دوره تاسیس، ادبیات خاص خود را دارد.

صورت بندی تاریخ ادوار کلام سیاسی در دوره جمهوری اسلامی (با تاکید بر حوزه علمیه قم) Keywords:

کلام سیاسی شیعه , حوزه علمیه قم , کلام اسلامی , اصول گرایان , اصلاح طلبان , مشروعیت , دموکراسی , عدالت