تاویل آیه پایانی سوره ملک در وصف حضرت ولی عصر »عج «

مقاله پیش رو درباره آیه پایانی سوره مبارکه ملک از سوره های آغازین جزء ۲۹ قرآن کریم است. در آیه «قل ارایتم ان اصبح ماوکم غورا فمن یاتیکم بماء معین، خداوند رحمان می فرماید: «بگو به من خبر دهید اگر آب | آشامیدنی | شما به زمین فرو رود چه کسی آب روان برایتان خواهد آورد. ریشه کلمه معین از ماده معن به معنی جریان آب است و گفته میشود از عین گرفته شده و میم آن زاند است. به همین علت بعضی مفسران معتقدند «معین» به معنی آبی است که با چشم دیده میشود هر چند جاری نباشد در رابطه با این آیه روایات متعددی وجود دارد که مشهورترین آنها تعبیر پنهان و از دسترس خارج شدن آب گوارا و جاری بوده که مایه حیات بشر است. از مهم ترین مصادیق آیه مبارکه به عنوان ذکر یک مصداق از رحمت عام خداوند متعال میتوان به نعمت حضور ائمه (ع) در میان مردم و هدایت آنها با کمک علم امام اشاره کرد. بررسی روایات و تفاسیر شیعه نشان میدهد غیبت حضرت حجت (عج) و ظهور ایشان از جمله مصادیق آیه «قل ارایتم ان اصبح ماوکم غورا فمن یاتیکم بماء معین» است. هم چنین در روایتی از امام باقر (ع) آیه مبارکه به ظهور حضرت حجت (عج) و برپایی عدل جهانی ایشان تفسیر شده و ایشان فرمودند: این آیه درباره ی امام غائب نازل شده است که می فرماید اگر امام شما از شما غائب شود و ندانید که او کجاست کیست که امام ظاهری برای شما بیاورد تا اخبار آسمان و زمین و حلال و خدا و حرام او را برای شما بیان کند؟ سپس فرمود: به خدا تاویل این آیه نیامده است و به ناچار باید بیاید هر آیه یک بطن و یک ظهر دارد که به آن تاویل گفته شده و فهم باطن آیه برای هر شخص میسر نیست. در این آیه نیز ظاهر اشاره به نعمت جاری شدن آب گوارا داشته اما باطن و تاویل آن در اکثر روایات به وجود امام و علم و عدالت جهان گستر او تفسیر شده که این امر نیز موجب حیات جامعه انسانی بوده و هر دو مصداق رحمانیت خداوند متعال را بیان میکند. در ادامه به بررسی مصادیق و تفاسیر متعدد در تاویل آیه مبارکه میپردازیم روش تحقیق در مقاله فوق پژوهشی توصیفی است.