نقش برتریهای مکانی در به کارگیری ظرفیت کسبوکارهای کشاورزی: مطالعه موردی صنایع تبدیلی کشاورزی استان مازندران

هدف از این مطالعه بررسی نقش مکان استقرار در کنار سایر عوامل اثرگذار بر وضعیت بهکارگیری ظرفیت بالقوه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی فعال در استان مازندران میباشد. داده های تحقیق از طریق تکمبل ۲۳۰ پرسشنامه در سال ۹۸-۱۳۹۷ از مدیران واحدهای تبدیلی کشاورزی در مازندران جمعآوری شد. روش نمونهگیری خوشه ای با فن انتساب انجام گرفت. واحدهای مورد مطالعه براساس سطح بهرهبرداری از ظرفیت بالقوه به سه گروه ضعیف، متوسط و کامل تقسیم و برای تعیین عوامل اثرگذار از الگوی لوجیت ترتیبی دوسطحی استفاده شده است. همچنین در این تحقیق از نرم افزار Stata ۱۴ برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافتهها نشان دادند سهم عامل مکان در تغییرات سطوح بهرهبرداری از ظرفیت صنایع کشاورزی، بهطور متوسط ۴۵/۱۰ درصد است. با توجه به تغییرات سهم مکان میتوان نتیجه گرفت ویژگیهای فردی (داخلی واحد) ۶۱ تا ۸۷ درصد از تغییرات بهرهبرداری از ظرفیت بالقوه واحد را تبیین میکنند. متغیرهای عمر واحد، تحصیلات مدیر، اندازه واحد، نحوه تامین مواد اولیه و میزان سرمایه اولیه برای احداث اثر منفی بر سطح بهکارگیری از ظرفیت بالقوه صنایع دارند. نتایج این تحقیق نشان داد تمرکز بر مشخصات داخلی واحدها بیشتر از مکان یابی برای افزایش کارایی صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی استان مازندران موثر است، از این رو پیشنهادهایی از قبیل برگزاری دوره های آموزشی، ارائه تسهیلات، حمایت از صنایع تبدیلی کوچک، اولویت بندی صدور مجوز براساس نوع مالکیت و نوع فعالیت ارائه گردید.

Keywords:

الگوی فضایی , پتانسیل تولید , صنایع کشاورزی , مکان استقرار , لوجیت ترتیبی دوسطحی