واگرایی مطالعات تفسیری معاصر از غایات انسان مدار قرآن کریم

تاثیرپذیری مطالعات تفسیری معاصر مسلمانان از تحقیقات متاخر مستشرقان که براساس دستاوردهای علوم انسانی معاصر غرب و با قیاس به روش های مطالعات مدرن کتاب مقدس صورت پذیرفته بایستی با غایات قرآن کریم تراز شود. پژوهش حاضر با ریز شدن در متدهای مدرن تفسیری نشان می دهد که بسنده کردن به تفسیر آفاقی که محصول نهایی تفسیر مدرن است با هدف متکلم و مخاطب این کلام تطابق ندارد؛ با صرف توان فهمنده در عناصر تاریخی و ادبی و ...، مقابل تجلی الهی از دریچه کلام مقدس حجاب می شود؛ آیات الهی را به عبارات ادبی تنزل می دهد؛ مراد الهی را تا حد فهم معاصران قرآن به زیر می کشد؛ به ذوبطون بودن قرآن و هم صنف نبودن آیات و اقتضائات تفسیری هر صنف و ذومراتب بودن فهم ها و لزوم رجوع به منابع معتبر فهم، بی توجه است؛ از فرآیندهای تفکر و تطبیق و از همه مهمتر تاویل قاصر است و با محدود کردن فهمنده به سطح متن او را از مزایای عرفانی و ایمانی آن محروم می کند فلذا متدهای جدید تفسیر متون مقدس آن وقت برای باورمندان به قرآن کریم در فهم قرآن سودمند است که اولا تحت نظارت قرآن پژوهان مسلمان طراحی شود تا اهداف، نقش و جایگاه این کتاب در آن ملحوظ باشد و ثانیا بعد از این گام ابتدایی، توجه اصلی بایست معطوف به مراتب بعدی باشد که با سیر انفسی و تطبیق و تاویل آیات آغاز می شود تا شخص در جهان متناظر آن یعنی درون خویش گام زند و به مواجهه مطلوب نهایی با متن مقدس یعنی شریک الاذواق نبی شدن و مشارکت در بازآزمایی تجربه خطاب، نائل آید.

واگرایی مطالعات تفسیری معاصر از غایات انسان مدار قرآن کریم Keywords:

سنت تفسیری , تفسیر مدرن , خاورپژوهان , متد علمی , تفسیر آفاقی , سیر انفسی