استاد جلال الدین همایی و عاشورانگاری او(با تاکید بر ماهیت مناسک سوگواری)

اهمیت قیام کربلا در تاریخ اسلام و جهان بینی شیعه سبب شده است که از همان روزگار تا به امروز، متون متعدد و گونه گونی پیرامون آن نوشته شود. اهتمام به تدوین و تالیف چنین آثاری (فارغ از حالت توصیفی یا تحلیلی شان) در عصر ما نیز ادامه یافته و اهل نظر را بر آن داشته است تا هر یک از جنبه های قیام امام حسین (ع) را موضوع بحث و بررسی قرار دهند. از جمله آثار متاخر در این موضوع، کتاب اسرار و آثار واقعه کربلا از مرحوم استاد جلال الدین همایی (۱۲۷۸-۱۳۵۹) است که علی رغم اختصار و اجمال حاکم بر مطالب آن، به چهار وجه اساسی از واقعه کربلا می پردازد و به همین سبب است که جامعیت قابل توجهی دارد. مطالب این کتاب، که در حقیقت برای حاضران و مستمعان مجالس عزاداری امام حسین (ع) نوشته شده، از ریشه ها و زمینه های قیام آن حضرت تا ماهیت و تاریخ مختصر این گونه مجالس را در بر می گیرد. از دیگر مباحث کتاب یادشده می توان به هدف شناسی امام حسین (ع) و آثار و نتایج قیام ایشان اشاره کرد که هر دو مسئله از اساسی ترین مسائل این حوزه به حساب می آیند. نثر نویسنده در این اثر او روشن و روان است و به جهت التزام به مختصر نویسی معمولا از انباشتن کتاب از منابع و ماخذ تاریخی پرهیز دارد. ارزیابی انتقادی گزارش ها و منقولات تاریخی، و تاکید بر سویه های معنوی و اخلاقی قیام سیدالشهدا (ع) نیز از دیگر نکات قابل تامل در این کتاب مرحوم هماییاست.

Keywords:

قیام امام حسین (ع) , اسرار و آثار واقعه کربلا , جلال الدین همایی , عزاداری , هدف شناسی