تعیین کننده های مشارکت جامعه محلی در احیای تالاب پریشان

حفظ و نگهداری تالاب ها از جمله موارد مهم و ضروری برای جوامع به شمار می رود. یکی از مهم ترین ویژگی تالاب ها این است که محل تامین آب و غذای انسان ها هستند و همین موضوع، ارزش و اهمیت تالاب را در زندگی انسان نشان می دهد و دلیلی است برای محافظت و نگهداری از آن ها. برای پرداختن به این موضوع تا رسیدن به نتیجه مطلوب نیاز به مشارکت همگانی است و تمام اقشار جامعه باید با هم بسیج شوند. هدف کلی از این مطالعه شناسایی و تحلیل تعیین­کننده­های مشارکت جامعه محلی در احیای تالاب پریشان در استان فارس است. در این مقاله اصلی ترین گروه ذی نفعان تالاب یعنی جامعه محلی اطراف تالاب پریشان در استان فارس مورد بررسی قرار گرفته و دلایل مشارکت آن ها برای احیای تالاب بررسی شده است. از روش پیمایش و نمونه گیری تصادفی برای جمع آوری اطلاعات از ۲۵۰ نفر از جامعه محلی از طریق پرسشنامه استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم­افزارهای AMOS و SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل نتایج نشان داد که برای افزایش مشارکت جامعه محلی عوامل گوناگونی اثرگذارند. به طوری که افراد با سطح سواد و سطح زیر کشت کمتر دارای مشارکت بیشتر هستند در صورتی که از عوامل انگیزشی (افزایش احساس تعلق به طبیعت و آگاه‎ سازی عمومی)، از عوامل مدیریتی (تعهد و مسئولیت­پذیری افراد نسبت به محیط زندگی)، از عوامل فرهنگی (اعمال نظر و تصمیم گیری توسط تمام یا حداکثر افراد و اهمیت به جایگاه زنان در جوامع محلی)، از عوامل اطلاعاتی (میزان ارتباط کارشناسان ادارات مرتبط در این حوزه و استفاده از فضای مجازی و سرویس پیام کوتاه) و همچنین نقش سازمان های مردم نهاد میزان مشارکت را افزایش می دهد. بعضی عوامل به صورت مستقیم و بعضی دیگر به صورت غیرمستقیم و از طریق اثرگذاری بر نگرش و تمایل افراد بر میزان مشارکت اثر می گذارند و برخی از عوامل نیز هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم موثر هستند. برگزاری کلاس ­های آموزشی برای بانوان هر روستا متناسب با فرهنگ آن روستا، تلاش برای افزایش اعتماد میان جامعه محلی با سایر نهادهای دولتی و غیردولتی از طریق افزایش مراوده و تشکیل گروه های مجازی و اطلاع رسانی در خصوص وضعیت فعلی تالاب و خطراتی که در آینده نه چندان دور منطقه و مردم را تهدید می­کند از جمله موارد پیشنهادی است.

Keywords:

احیا , تالاب , جامعه محلی , محیط زیست , مشارکت