داغ ننگ مکانی و اختلال در ادغام اجتماعی و اقتصادی؛ چرخه پایدار حاشیه نشینی

سکونت گاه های کم برخوردار با آسیب های اجتماعی و اقتصادی گوناگونی روبرو هستند. اما یکی دیگر از آسیب های آنان، داغ ننگ مکانی است که انباشتی بر سایر آسیب های آنان بوده، می تواند تمام ابعاد زندگی آنها را دربر گیرد و آنان را با تقاطع هویت های انگ دار روبرو سازد. این پژوهش با رویکرد کیفی و استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختمند به بررسی ادراک ساکنان برخوردار شهر از حاشیه نشینان، اختلال کننده های ادغامی از نگاه آنان و همچنین پیامدهای عدم ادغام اجتماعی و اقتصادی بر زندگی حاشیه نشینان پرداخت. یافته ها نشان داد ساکنان برخوردار شهری مجموعه ای از صفت ها و کلیشه های منفی به حاشیه نشینان به علت سکونت در حاشیه شهر نسبت می دهند که در ذیل مفهوم داغ ننگ حاشیه نشینی قرار دارد. این کلیشه ها به ابعاد سه گانه زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حاشیه نشینان تعلق می گیرد. ادراک داغ ننگ سبب احساس خطر، ترس و بی اعتمادی می شود که پیامد آن اجتناب از تعامل و ادغام با حاشیه نشینان می باشد. اجتناب از تعامل و ادغام با حاشیه نشینان و محروم سازی آنان از فرصت های زندگی نیز اثر مستقیم بر زندگی حاشیه نشینان داشته و موجب محرومیت آنها از فرصت های اجتماعی، اقتصادی و اشتغال و انزوای اجتماعی-اقتصادی-فضایی آنها می شود. بنابراین داغ ننگ مکانی به عنوان یک آسیب نهادینه شده، زمینه ساز تولید و بازتولید رفتارهای انحرافی و چرخه های آسیب زای حاشیه نشینان می باشد و مانعی بر برون رفت از این وضعیت آنان ایجاد می کند.