مطالعه اثر مهارکنندگی عصاره بذر گیاهان نخود Cicer arietinum و اسپرک Reseda lutea بر آنزیم های گوارشی تریپسین و کیموتریپسین گاوی

اندام های ذخیره ای گیاهان مختلف مانند بذر، ریشه و غده حاوی مهارکننده های آنزیمی مختلفی هستند که اثرات مختلفی بر سیستم های آنزیمی گوارشی جانوران گیاه خوار دارد. در این بررسی اثر مهاری عصاره بذرهای نخود و اسپرک بر دو سیستم آنزیمی تریپسین و کیموتریپسین گاوی مورد مطالعه قرار گرفت. دانه ها پس از شستشو، با کمک آسیاب برقی کاملا پودر شدند و پس از حذف چربی و مواد رنگی با شستشو در هگزان و استون، به نسبت ۶ به ۱ با آب مقطر مخلوط به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۴ درجه سلسیوس شیک شده و در نهایت عصاره گیری با صاف کردن و سانتریفیوژ انجام گرفت. از زیر نهشت عمومی آزوکازئین برای سنجش فعالیت و مهار شوندگی دو آنزیم گوارشی مهم تریپسین و کیموتریپسین خالص گاوی استفاده شد. همچنین از فراکسیون های مختلف عصاره بذرها که با استفاده از ترسیب در نمک آمونیوم سولفات تهیه شده بودند نیز به منظور بررسی اثر مهارکنندگی استفاده شد. نتایج نشان داد که عصاره خالص اسپرک و نخود سیاه به ترتیب ۷۲ و ۶۶ درصد تریپسین و ۴۷ و ۳۱ درصد کیموتریپسین گاوی را مهار کرد. عصاره نیمه خالص ۲۰-۰ درصد اسپرک در بین سایر فراکسیون ها بیشترین اثر مهار کنندگی را بر تریپسین (۵۴%) و کیموتریپسین (۴۲%) نشان داد. فراکسیون ۲۰-۰ نخود فعالیت کیموتریپسین را تا ۴۴ درصد مهار کرد در حالی که بیشترین اثر مهاری روی تریپسین در فراکسیون ۴۰-۲۰ درصد و به مقدار ۵۶ درصد ثبت گردید. سایر فراکسیون های هر دو بذر مورد بررسی (۸۰-۶۰ و ۹۰ درصد) اثر مهارکنندگی کمتری بر هر دو سیستم آنزیمی نشان دادند.

Keywords:

آزوکازئین , آمونیوم سولفات , پروتئازکل , فعالیت آنزیم