پایش تغییرات فضای سبز شهری به کمک سامانه Google Earth Engine (مطالعه موردی: کلان شهر مشهد)

فضاهای سبز شهری، به عنوان یکی از منابع زیست محیطی حیاتی در اکوسیستم شهری، اهمیت چشمگیری دارند. این کاربری هم به لحاظ اجتماعی و هم به لحاظ اکولوژیکی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و خدمات اکوسیستمی که ارائه می دهند، سبب شده است که بررسی تغییرات آن ها نیز ضروری باشد. هدف تحقیق حاضر نیز، بررسی تغییرات مکانی-زمانی پوشش فضای سبز کلان شهر مشهد در یک بازه زمانی ۲۰ ساله از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۲۲ می باشد. در این پژوهش، از تصاویر ماهواره ای مربوط به ماهواره Landsat و سامانه متن باز Google Earth Engine برای تولید شاخص های پوشش گیاهی NDVI و EVI استفاده شده است. سپس با استفاده از روش آستانه گذاری، فضای سبز شهری از مناطق بدون پوشش متمایز شده است. در نهایت به منظور بهبود نتایج، پیکسل هایی که هر دو شاخص به عنوان پوشش فضای سبز تشخیص داده اند، در محاسبات استفاده شده است. نتایج نشان داد که وسعت فضای سبز در کلان شهر مشهد، از ۳۷/۱۴ کیلومترمربع در سال ۲۰۰۲ به ۶۲/۰۵ کیلومترمربع در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است. در واقع در ۲۰ سال اخیر وسعت فضای سبز کلان شهرمشهد حدود ۲ برابر افزایش یافته است. با این وجود، برای اظهار نظر قطعی درباره توسعه فضای سبز در این کلا ن شهر، نیاز است سرانه استاندارد فضای سبز با در نظر گرفتن عوامل متعدد اقلیمی، محیطی، اقتصادی، اجتماعی و رشد جمعیت محاسبه شود. بنابراین، مدیریت و برنامه ریزی مداوم از سوی مسئولان مربوطه برای ارائه خدمات بهینه اکوسیستمی توسط فضا های سبز شهری بسیار ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

فضای سبز شهری , شاخص پوشش گیاهی , سنجش از دور , Google Earth Engine , کلان شهر مشهد