آثار مترتب بر عقد نکاح در فقه اسلامی

آثار عقد یکی از ارکان هر عقدی است و منظور از آن چیزی است که عقد بر آن ، منعقد می گردد . در نکاح نیز، گرچه آثار عقد یکی از اجزای مهم این عقد به شمار می رود ، اما هیچ یک از فقها ، آن را تحت عنوان مستقلی بیان ننموده اند . با این وجود ، مورد عقد نکاح را می توان در لابه لای مباحث نکاح یافت ؛ مباحثی همچون (مهر) ، (قسم و نشوز) و (معاشرت با همسر) . گاها این موضوع را می توان در مباحث دیگر فقه مانند غسل ، بیع و اجاره نیز یافت. اما عقد نکاح از عقودی است که در مورد ماهیت معاوضی بودن و نقش آن در شقوق و آثار فوق ، اختلاف نظر وجود دارد . منشا این اختلاف ، آمیختگی برخی روابط مالی و غیر مالی است که باعث پیچیدگی در تحلیل این عقد شده است .آنچه اهمیت این پژوهش را ضروری می نماید ، وجود اختلافات هست که میان فقها وجود دارد . از آن جمله است که مطابق یک دیدگاه ، وظیفه زن ، تمکین به معنی خاص آن است و بر همین اساس ، زوجه در قبال انجام کارهای منزل ، شیردادن به بچه و امثال آن ، وظیفه ای نداشته و می تواند درخواست اجرت نماید . در حالی که مطابق دیدگاهی دیگر ، انجام این امور وظیفه اوست . از جمله آثر مترتب بر عقد نکاح عبارتند از : حلیت استمتاع ، مهریه ، نفقه ، حق حبس ، ارث ، حق طلاق ، اما نکته این جاست که اگر قائل به معاوضی و یا غیر معاوضی بودن نکاح باشیم ، برخی از این آثار از بین می روند و برخی ثابت می شوند .لذا از آنجا که قائل به خاص بودن عقد نکاح هستیم ، معتقدیم که احکام این عقد نیز ویژه همین عقد است و نمی توان آن را به دیگر عقود تعمیم داد .

Keywords:

عقد نکاح , آثار , مهریه , نفقه , حق حبس