تبیین گاهنگاری اواخر دوره مس سنگی حوضه دریاچه زریبار بر اساس نمونه های رادیو کربن تپه قلعه ننه

تاریخ گذاری کربن ۱۴ روشی است که به طور گسترده در باستان شناسی برای ارائه «تاریخ گذاری مطلق» مواد آلی (دانه ها، چوب، استخوان ها و غیره) استفاده می شود. این روش کمک می  کند چارچوب دقیق  تری نسبت به سال  یابی نسبی در اختیار داشته باشیم. مقدار رادیو ایزوتوپ ناپایدار کربن ۱۴ نیمه عمر نسبتا کوتاهی معادل ۵۷۳۰ سال دارد. این بدان معناست که کاهش کربن ۱۴ در یک نمونه در طول ۵۷۳۰ سال به دلیل واپاشی رادیواکتیو به نیتروژن ۱۴ به نصف کاهش مییابد. این فرآیند زمانی آغاز میشود که یک موجود زنده دیگر قادر به تبادل کربن با محیط خود نباشد؛ بنابراین با اندازه گیری ایزوتوپ رادیویی کربن ۱۴، می توانیم تاریخی را که موجود زنده در آن زندگی می کرده، به صورت قابل قبولی تخمین بزنیم.  تعداد کم تاریخ  گذاریهای مطلق در غرب ایران اجازه نمیدهد که نتایج کار میدانی در این منطقه با بینالنهرین و سایر مناطق ایران به صورت دقیق سنجش شود. تاریخ  های به دست آمده از تعداد ۷ نمونه ارگانیک از محوطه بزرگ پیش از تاریخی تپه قلعه ننه که با استفاده از طیف  سنج جرمی شتاب دهنده سال  یابی شدند، اطلاعات بهتری  از توالی فرهنگی حوضه دریاچه زریبار به دست داد و کمک کرد ارتباط شمال زاگرس مرکزی با نواحی اطراف تا حدودی نیز تبیین شود. طولانیترین دوره استقرار باقیمانده در محوطه مربوط به مس سنگ جدید و اوروک جدید است.

Keywords:

Western Iran , Lake Zaribar Basin , Tepe Qaleh Naneh , Radiocarbon Dating , Late Chalcolithic Period , Chronology , غرب ایران , حوضه دریاچه زریبار , تپه قلعه ننه , سال یابی رادیوکربن , دوره پایانی مس- سنگی , گاه نگاری