ارزیابی فون پشه های خاکی در کانون بومی لیشمانیوز پوستی در شهرستان دزفول سال ۱۳۹۷

مقدمه: لیشمانیازیس، یکی از مهم ترین بیماری های ناقل زاد مشترک بین انسان و حیوان است که توسط گونه های پشه ی خاکی به انسان انتقال می یابد. لیشمانیازیس جلدی، در بیشتر مناطق ایران به عنوان مشکل بهداشتی مهمی مطرح می باشد. مطالعه ی حاضر، برای شناسایی گونه های پشه خاکی در شهرستان دزفول انجام شد.روش ها: پشه خاکی ها، با استفاده از تله ی چسبان از مکان های داخلی و خارجی از بخش های مختلف شهرستان دزفول در سال ۱۳۹۷ صید شدند. همه ی پشه خاکی های صید شده، با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر، بر اساس صفات ریخت شناسی خارجی و داخلی از سر و اندام تناسلی هر دو جنس نر و ماده شناسایی و تعیین گونه شدند.یافته ها: در این مطالعه، در مجموع ۲۱۳۲ پشه خاکی جمع آوری شد. به طور کلی، ۸ گونه پشه خاکی از خانواده ی Psycodidae و زیرخانواده ی Phlebotominae شناسایی شد که Phlebotomus papatasi با ۴۶ درصد به عنوان گونه ی غالب و Sergentomyia squamipleuris با ۱ درصد به عنوان گونه ی مغلوب منطقه شناسایی شدند. Phlebotomus papatasi، گونه ی غالب در اماکن داخلی با ۶۷/۲۷ درصد پشه ی صید شده و Sergentomyia tiberiadis گونه ی غالب در اماکن خارجی با ۴۳/۲۱ درصد پشه ی صید شده گزارش گردید. اوج فعالیت پشه خاکی ها در ماه های مرداد، شهریور و مهر بود.نتیجه گیری: در شهرستان دزفول با توجه به شرایط اقلیمی مناسب، تعداد و تنوع گونه های پشه خاکی زیاد است. پشه خاکی Phlebotomus papatasi، به عنوان گونه ی غالب، ناقل اصلی بیماری لیشمانیوز جلدی در این منطقه می باشد.

ارزیابی فون پشه های خاکی در کانون بومی لیشمانیوز پوستی در شهرستان دزفول سال ۱۳۹۷ Keywords:

پشه خاکی , لیشمانیوز جلدی , Phlebotomus , دزفول , ایران