رویکرد نو ودانتایی به مفهوم «نفی» با تاکید بر آرای باتاچارییا

جریان فکری نو ودانتایی در هند، در مواجهه با آرای فلسفی غرب رویکردی سازنده داشته است که یکی از نمایندگان آن، کریشنا چاندرا باتاچارییا، متفکر معاصر هندی است. رویکرد وی به مسائل فلسفی را می توان  نمونه ای از یک رویکرد نو ودانتایی تلقی نمود. در این مقاله به آرای باتاچارییا درباره مفهوم «نفی» پرداخته شده که درواقع، مبنای متافزیک او را تشکیل می دهد. واژه «نفی» که در فلسفه باتاچارییا مطرح شده، ریشه در مفهوم «نتی نتی» (نه این نه آن) اوپانیشاد دارد. او آن را مبنای رسیدن به امر مطلق می داند و معتقد است حیطه «نفی» حیطه امر نامتعین است و امر مطلق نیز باید به عنوان نفی مطلق تلقی شود، زیرا هر مضمون شناخته شده و هر انتساب ایجابی، ممکن است آن را تبدیل به امری متعین نماید؛ ازاین رو، او معتقد است فقط از طریق فرایند نفی می توان به مطلق رسید. از نظر باتاچارییا، امر مطلق فقط به طور سلبی قابل فهم است، زیرا مضمون آن به طور واقعی قابل بیان نیست. اما این بدین معنا نیست که آن ناشناخته و غیرقابل شناخت است؛ حتی نمی توان گفت امر مطلق، ناشناخته و غیرقابل شناخت است، چراکه این نیز نوعی ایجابی سخن گفتن درباره آن است. باتاچارییا نظر کانت درباره حقیقت که معتقد است نه شناخته شده و نه قابل شناخت است را رد می کند. او همچنین نظر هگل را درباره امر مطلق نقد می کند و امر مطلق را مطابق با دیدگاه ودانتا مطرح می­نماید.

رویکرد نو ودانتایی به مفهوم «نفی» با تاکید بر آرای باتاچارییا Keywords:

نو ودانتایی , باتاچارییا , مفهوم نفی , امر مطلق , مکتب ودانتا