بازخوانی مفهوم هنر متعهد و دفاع مقدس از منظر آرکی تایپ مام زمین در پرده ی نقاشی کویر اثر کاظم چلیپا با رویکرد آیکونولوژی

پژوهش حاضر با هدف بازخوانی مفهوم هنر متعهد و دفاع مقدس از منظر آرکی تایپ مام زمین یا مادر در پرده ی نقاشی کویر اثر کاظم چلیپا انجام شده است. آرکی تایپ مام زمین، یکی از کهن الگوهایی است که توسط کارل گوستاو یونگ، روان پزشک سوئیسی، ابداع شد. این پژوهش از نوع مطالعات کیفی در حوزه ی تاریخ هنر است که با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از رویکرد آیکونولوژی پانوفسکی صورت گرفته است. سوال پژوهش این است که چگونه می توان با استفاده از رویکرد آیکونولوژی معانی نهفته و نمادین هنر مقاومت را بر اساس نقش کلیدی زن به عنوان آرکی تایپ مام زمین در نقاشی کویر شناسایی و تحلیل کرد؟ یافته های پژوهش نشان می دهند که کاظم چلیپا با استفاده از آرکی تایپ مام زمین، سعی کرده است تا زن را به عنوان وطن و سرزمین مادری به تصویر بکشد. چلیپا همچنین با وفاداری به پیش متن اثرنقاشی (غزل شماره ی ۱۶۴ حافظ)، ارتباطی کلیدی بین مفهوم هنر مقاومت و مفاهیم هنر عرفانی برقرار کرده است. این اثر با استفاده از قوه ی ذوق و خیال هنرمند، در پی بازنمایی حقایق اجتماعی دوران انقلاب و جنگ به شیوه ای نمادین و رمزآلود بوده و بدین ترتیب، تابلوی نقاشی کویر توانسته است به عنوان اثری تاثیرگذار در تاریخ هنر متعهد و دفاع مقدس مورد توجه قرار گیرد.

بازخوانی مفهوم هنر متعهد و دفاع مقدس از منظر آرکی تایپ مام زمین در پرده ی نقاشی کویر اثر کاظم چلیپا با رویکرد آیکونولوژی Keywords:

کاظم چلیپا , نقاشی کویر , هنر متعهد , هنر دفاع مقدس , آرکی تایپ مام وطن , آیکونولوژی