مقاله حاضر به بررسی جامع و تحلیلی مفاهیم
حکمت عملی در نهج البلاغه، مجموعه ای از سخنان، خطبه ها و نامه های امام علی علیه السلام، می پردازد.
نهج البلاغه به عنوان یکی از معتبرترین منابع فکری و اخلاقی اسلام، به ویژه در حوزه حکمت عملی، اصول بنیادین زندگی انسانی را از دیدگاه اسلام تبیین کرده است. در این اثر، امام علی علیه السلام مباحثی همچون عقلانیت، عدالت، تدبیر، شجاعت، تواضع، ایثار، و
اخلاق اجتماعی را در قالب سخنانی بلند و آموزنده بیان کرده است. پژوهش حاضر ابتدا به تحلیل مفاهیم کلیدی
حکمت عملی در این مجموعه می پردازد و نشان می دهد که چگونه امام علی با بهره گیری از عقل و تدبیر، در برخورد با مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی و فردی، راهکارهایی عملی برای دستیابی به کمال انسانی و جامعه ای عادلانه ارائه می دهد.
این مقاله علاوه بر بررسی ابعاد اخلاقی و انسانی در سخنان امام علی، به تحلیل تاثیر این مفاهیم در سیاست ورزی و حکمرانی نیز می پردازد. امام علی در نامه ها و خطبه های خود، به ویژه در دوره خلافت، اصولی چون عدالت، مبارزه با فساد، مشورت جویی، و مسئولیت پذیری را به عنوان ارکان حکمرانی موفق مطرح کرده است. در ادامه، این پژوهش به بررسی تطبیقی مفاهیم
حکمت عملی نهج البلاغه با مسائل روز جامعه می پردازد و نشان می دهد که آموزه های امام علی در زمینه های اخلاق فردی، تعاملات اجتماعی و سیاست مداری می تواند به عنوان راهبردهایی موثر در حل معضلات اجتماعی و حکومتی عصر حاضر به کار گرفته شود.
هدف این مقاله تبیین و تحلیل مفاهیم
حکمت عملی در
نهج البلاغه است تا از این طریق راه های عملی و کارآمدی را برای تحقق عدالت، توسعه اخلاقی و اجتماعی، و حکمرانی شایسته در دنیای معاصر معرفی کند.