بررسی اصول و شگردهای سوررئالیسم در رمان «راهنمای مردن با گیاهان دارویی»

چکیدهسوررئالیسم، مکتبی است که در اوایل قرن بیستم با دغدغه ی تصحیح تعریف انسان از واقعیت شکل گرفت. این مکتب هنری با تکیه بر اصولی همچون رویا، دیوانگی، امر شگفت و لحظه ی روانی درپی آن بود تا با تغییر درک انسان از هستی، بسترهای تغییر دنیا را فراهم آورد. اگرچه سوررئالیسم در ادبیات، بیشتر با نوع ادبی شعر تناسب دارد، برخی از چهره های اصلی آن همچون آندره برتون در زمینه ی رمان نویسی نیز دستی داشته اند. در کشور ما نیز سورئالیسم هم در شعر و هم در رمان مورد توجه بوده است و آثار متعددی بر اساس اصول و شگردهای این مکتب هنری خلق شده است. رمان «راهنمای مردن با گیاهان دارویی» از عطیه عطارزاده، یکی از این نمونه هاست. نویسنده در این رمان تلاش کرده است تا با بهره گیری از اصول سوررئالیسم به ترسیم لایه های پرآشوب ذهن دختری نابینا بپردازد که به دلیل فرورفتن در جهان اوهام و خیالات متناقض، دنیا را به گونه ای دیگر می بیند. مقاله ی حاضر درپی آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی ضمن بررسی اصول و شگردهای مکتب سوررئالیسم در رمان یادشده به این سوال پاسخ دهد که کدام عوامل به تقویت معنای سوررئال در اثر یاری رسانده اند؟ نتایج نشان می دهد عواملی همچون تاکید بر نابینایی شخصیت اصلی که باعث درک متفاوتش از جهان بیرون شده است و همچنین سبک زندگی منزوی او و نیز حضور خیالی شخصیت ابوعلی سینا که دیدگاه های خاصی درباره ی روح، جسم و کیفیت تلاقی این دو دارد، باعث ایجاد انسجام صوری و محتوایی اثر در راستای القای معانی سوررئال شده است.واژگان کلیدی: مکتب های ادبی، سوررئالیسم، فراواقعیت، رمان «راهنمای مردن با گیاهان دارویی».چکیدهسوررئالیسم، مکتبی است که در اوایل قرن بیستم با دغدغه ی تصحیح تعریف انسان از واقعیت شکل گرفت. این مکتب هنری با تکیه بر اصولی همچون رویا، دیوانگی، امر شگفت و لحظه ی روانی درپی آن بود تا با تغییر درک انسان از هستی، بسترهای تغییر دنیا را فراهم آورد. اگرچه سوررئالیسم در ادبیات، بیشتر با نوع ادبی شعر تناسب دارد، برخی از چهره های اصلی آن همچون آندره برتون در زمینه ی رمان نویسی نیز دستی داشته اند. در کشور ما نیز سورئالیسم هم در شعر و هم در رمان مورد توجه بوده است و آثار متعددی بر اساس اصول و شگردهای این مکتب هنری خلق شده است. رمان «راهنمای مردن با گیاهان دارویی» از عطیه عطارزاده، یکی از این نمونه هاست. نویسنده در این رمان تلاش کرده است تا با بهره گیری از اصول سوررئالیسم به ترسیم لایه های پرآشوب ذهن دختری نابینا بپردازد که به دلیل فرورفتن در جهان اوهام و خیالات متناقض، دنیا را به گونه ای دیگر می بیند. مقاله ی حاضر درپی آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی ضمن بررسی اصول و شگردهای مکتب سوررئالیسم در رمان یادشده به این سوال پاسخ دهد که کدام عوامل به تقویت معنای سوررئال در اثر یاری رسانده اند؟ نتایج نشان می دهد عواملی همچون تاکید بر نابینایی شخصیت اصلی که باعث درک متفاوتش از جهان بیرون شده است و همچنین سبک زندگی منزوی او و نیز حضور خیالی شخصیت ابوعلی سینا که دیدگاه های خاصی درباره ی روح، جسم و کیفیت تلاقی این دو دارد، باعث ایجاد انسجام صوری و محتوایی اثر در راستای القای معانی سوررئال شده است.

بررسی اصول و شگردهای سوررئالیسم در رمان «راهنمای مردن با گیاهان دارویی» Keywords:

واژگان کلیدی: مکتب های ادبی , سوررئالیسم , فراواقعیت , رمان «راهنمای مردن با گیاهان دارویی»