کاربرد آمار فضایی در مطالعه تطبیقی وضعیت استان اردبیل بر مبنای نرخ بستری به علت بیماری عروق کرونر

چکیده زمینه و هدف: باتوجه به تغییر سبک زندگی، بیماریهای قلبی عروقی درحال افزایش هستند. آگاهی از وضعیت سلامتی و بررسی پراکنش بیماری، نقش اساسی در برنامه ریزی سلامت دارد. این پژوهش باهدف تعیین نرخ بستری به علت بیماری عروق کرونر در استان اردبیل توسط GIS انجام گرفت. روش کار: این مطالعه توصیفی- مقطعی روی ۶۰۱۵۶ بیمار بستری به علت بیماری عروق کرونر که از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بستری شده بودند انجام شد، نرخ بستری پس از طبقه بندی از نظر محل و تاریخ بستری محاسبه شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، آنالیز واریانس و اندازه گیری مکرار با نرم افزار SPSS-۲۳ مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. با استفاده از تحلیل خودهمبستگی فضایی، تمرکز بیماری در سطح استان بررسی و با ابزار تحلیل خوشه- ناخوشه و تحلیل لکه های داغ، محل های تمرکز بیماری مدلسازی شدند. یافته ها: بررسی الگوی توزیع بیماری، حاکی از وجود توزیع تصادفی بیماری در استان اردبیل بود. در تحلیل خوشه -ناخوشه، در شهرستان های خلخال و کوثر ناخوشه مشاهده شد بدین معنا که توزیع بیماری در شهرستان خلخال نسبت به شهرهای اطراف بیشتر و در شهرستان کوثر نسبت به شهرهای اطراف کمتر بود. در تحلیل لکه داغ نیز وجود لکه سرد در شهرستان های اردبیل و نیر، توزیع کم بیماری را در مقایسه با سایر شهرستان های استان نشان داد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که علیرغم توزیع تصادفی بیماری عروق کرونر در استان اردبیل، این بیماری در شهرستان خلخال از شیوع بیشتری برخوردار می باشد. شناسایی نواحی پرخطر، خوشه بندی فضایی و تعیین لکه داغ و سرد به روشن شدن جنبه های فضایی همبستگی داخلی و خارجی بیماری های قلبی عروقی و ارزیابی و کنترل عوامل خطر فضایی و غربالگری مناسب آن کمک می کند. این مساله در برنامه ریزی سیاست های بهداشت ودرمان و اجرای خدمات بهداشتی درمانی و شناسایی اولویت مناطق برای پیشگیری از بیماری ها موثر است.

کاربرد آمار فضایی در مطالعه تطبیقی وضعیت استان اردبیل بر مبنای نرخ بستری به علت بیماری عروق کرونر Keywords:

Coronary Artery Disease , Spatial Statistics , Spatial Autocorrelation , GIS , Ardabil. , بیماری عروق کرونر , آمار فضایی , خودهمبستگی فضایی , GIS , اردبیل