سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

تحلیل ابعاد فرامادی انسان در قرآن کریم

Publish Year: 1403
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 68

This Paper With 37 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_JPT-29-115_007

Index date: 29 December 2024

تحلیل ابعاد فرامادی انسان در قرآن کریم abstract

این مقاله به تحلیل جامع ابعاد فرامادی انسان در قرآن کریم، شامل روح، نفس، قلب، فواد، عقل، لب، سمع، بصر و فطرت پرداخته است. بیان مسئله این است که آیا این مفاهیم به یک حقیقت واحد اشاره دارند یا هرکدام نمایانگر بعدی مستقل و متمایز از وجود انسان هستند. نویسندگان با استناد به آیات قرآن و بهره گیری از متون تفسیری و فلسفی تلاش کرده اند ضمن تبیین کارویژه های هر بعد، تمایزات مفهومی و عملکردی آنها را مشخص کنند. روش تحقیق بر پایه تحلیل مفهومی و تطبیقی بوده و با استفاده از منابع تفسیری و فلسفی، معنای هر واژه و کارکردهای آن تبیین شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که این مفاهیم، ضمن ارتباط با یکدیگر، دارای معانی و کارکردهای مستقل هستند. روح که مهم ترین بعد فرامادی انسان است، عامل حیات، اتصال به عالم غیب و جاودانگی انسان معرفی شده است. نفس مسئول تدبیر بدن و پذیرای تزکیه یا انحراف است. قلب به مثابه مرکز ادراک معنوی و آزمون الهی عمل می کند. فواد محل تثبیت و تسکین در لحظات دشوار و همچنین آگاهی شهودی معرفی شده است. عقل و لب ابزار تمییز حقایق و هدایت اخلاقی اند. سمع و بصر علاوه بر دریافت اطلاعات حسی، ابزار درک معنوی و شناخت نشانه های الهی هستند. فطرت به منزله گرایش ذاتی انسان به توحید، حقیقت جویی و اخلاق عمل می کند. دستاورد اصلی این تحقیق روشن سازی تمایزات و پیوندهای میان این ابعاد است که به فهم بهتر هویت معنوی انسان و کارکردهای فرامادی او کمک می کند و بر اهمیت درک دقیق این مفاهیم در تفسیر صحیح آیات قرآنی تاکید دارد.

تحلیل ابعاد فرامادی انسان در قرآن کریم Keywords:

تحلیل ابعاد فرامادی انسان در قرآن کریم authors

محمدصالح کریمی

دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، گروه علوم قرآن وحدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران (نویسنده مسئول).

غلامحسین اعرابی

دانشیار، گروه علوم قرآن وحدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
* قرآن کری ...
ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۴۱۳ق). من لا یحضره الفقیه ...
ابن سینا، حسین بن عبدالله. (بی تا). الاشارات و التنبیهات ...
ابن عاشور، محمدطاهر. (۱۴۳۰ق). تفسیر التحریر و التنویر المعروف بتفسیر ...
ابن عربی، محی الدین. (۲۰۱۱م). الفتوحات المکیه (ج۴). بیروت: دارالمعرفه ...
ابن فارس، احمد بن فارس. (۱۴۰۴ق). معجم مقاییس اللغه (محقق: ...
ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی بکر. (۱۹۹۶م). الروح (معلق: ...
ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب (محقق: جمال ...
پارسانژاد، محسن. (۱۳۹۱). حقیقت قلب و حالات آن از دیدگاه ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۸۹). انسان از آغاز تا انجام (محقق: ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۹۸). همتایی قرآن و اهل بیت (علیهم ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۴۰۰). تفسیر تسنیم (ج۴۸، چاپ دوم). قم: ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۹۹). تفسیر تسنیم (ج۵۰، چاپ سوم). قم: ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۴۰۲). تفسیر تسنیم (ج۶۴، چاپ اول). قم: ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۹۳). تفسیر موضوعی قرآن: حیات حقیقی انسان ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۸۱). تفسیر موضوعی قرآن کریم: صورت و ...
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۹۲). تفسیر موضوعی قرآن کریم: فطرت در ...
حاجتی شورکی، سیدمحمد؛ نقوی، حسین. (۱۳۹۶). تحلیل واژگان روح، نفس، ...
فراهیدی، خلیل بن احمد. (۱۴۰۴ق). العین (ج۳ و ۸، چاپ ...
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۱۲ق). مفردات الفاظ القرآن (محقق: ...
رافعی قزوینی، عبد الکریم بن محمد؛ غزالی، محمد بن محمد؛ ...
زمخشری، محمود بن عمر. (۱۴۰۷ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل ...
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم. (۱۹۸۱م). حکمت متعالیه فی شرح ...
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم. (۱۳۶۱). تفسیر القرآن الکریم (مصحح: ...
طباطبایی، محمدحسین. (۱۳۷۴). تفسیر المیزان (مترجم: محمدباقر موسوی، ج۲). قم: ...
طباطبایی، محمدحسین. (۱۳۷۰). المیزان فی تفسیر القرآن (ج۱، ۲، ۸، ...
طبرسی، فضل بن حسن. (۱۳۷۲). مجمع البیان. (مصححان: هاشم رسولی ...
طبری، محمد بن جریر. (۱۴۱۲ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن ...
طریحی، فخرالدین بن محمد. (۱۳۷۵). مجمع البحرین (محقق: احمد حسینی ...
طوسی، محمد بن حسن. (بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن ...
فخررازی، محمد بن عمر. (۱۴۲۰ق). التفسیر الکبیر (ج۱۸، ج۲۸ و ...
فیروزآبادی، محمد بن یعقوب؛ مرتضی زبیدی، محمد بن محمد. (بی ...
قجاوند، مهدی؛ حاج کاظمیان، محسن. (۱۳۹۵). تمایز روح و نفس ...
مجلسی، محمدباقر. (۱۴۰۳ق). بحارالانوار (ج۱‑۱۱۰). بیروت: موسسه الوفاء ...
مصباح یزدی، محمدتقی. (۱۳۸۷). اخلاق در قرآن. قم: موسسه آموزشی ...
مصباح یزدی، محمدتقی. (۱۳۸۶). معارف قرآن (ج۱). قم: موسسه آموزشی ...
مصطفوی، حسن. (۱۳۶۰). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم (ج۱‑۱۴). قم: ...
معلمی، حسن. (۱۳۹۲). حقیقت و ویژگی های نفس و روح ...
مفید، محمد بن محمد. (بی تا). تصحیح اعتقادات الامامیه (محقق: ...
مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۸۰). تفسیر نمونه (ج۵، چاپ هفتم). قم: ...
ملکی میانجی، محمدباقر. (۱۴۱۴ق). مناهج البیان فی تفسیر القرآن. (محققان: ...
مولوی، جلال الدین محمد بن محمد. (بی تا). شرح مثنوی ...
نصرتی، شعبان. (۱۳۹۷). معناشناسی قلب در قرآن (چاپ اول). قم: ...
نمایش کامل مراجع