بازنمود آرمان خواهانه اسطوره کاوه در نمایشنامه منظوم «کاوه ئاسنگه ر» شیرکو بیکس

شاید بتوان کاوه آهنگر را نخستین قهرمان شناخته­شده قیام مردمی دانست که در متون گوناگون نمود یافته است. قیام کاوه  یکی از خاستگاه های ایرانی اسطوره خیزش قهرمانان ملی و مبارزان بیدارگر علیه حاکمان بیدادگر است. کاوه قهرمانی ملی و اسطوره­ای است که ملت خود را از سیطره ستمکاری های ظالمی چون ضحاک ماردوش رهانید. این قهرمان بزرگ در میان قوم کرد نیز جایگاه ویژه ای دارد و از شخصیت­های موثر و برجسته نمایشنامه منظوم «کاوه­ی ئاسنگه­ر» شیرکو بیکس است. نگارندگان در پژوهش حاضر به بررسی این نمایشنامه منظوم و بازنمود آرمان خواهانه قیام کاوه آهنگر در این منظومه پرداخته اند. در این پژوهش، شیوه بازتاب آرمان خواهانه سیمای این قهرمان ملی و اسطوره­ای و دیگرسانی های ساختاری، خویشکاری ها و پایان بندی متناسب با ایدئولوژی سراینده در این منظومه بررسی خواهد شد. شیرکو بیکس این روایت اسطوره­ای را با هدف بیان مصائب و مسائل قوم کرد سروده­ و با دستبردی هدف­مند و سویه دار، اسطوره کاوه را با شمایلی نو از کنه ناخودآگاه جمعی به پیکارگاه مبارزات قومی و عرصه چالش های اجتماعی فراخوانده ­است. در بازخوانی این اسطوره اعتراض، خواهیم دید که کاوه سیمایی امروزی و سیاسی و از آغاز تا انجام قیام، حضوری پویا دارد. شخصیت ها در این منظومه متعدد و رمز گونه اند؛ گفت و گو ها (دیالوگ ها)جنبه فلسفی دارند و کاوه نیز در هیئتی جدید با کار ویژه و خویشکاری متناسب با فضای سیاسی اجتماعی توصیف­شده در این منظومه، به شخصیتی سیاسی تغییر چهره داده است؛ به گونه­ای که می­توان گفت منظومه «بیکس» منظومه ای رمزی، فلسفی و سیاسی است.

بازنمود آرمان خواهانه اسطوره کاوه در نمایشنامه منظوم «کاوه ئاسنگه ر» شیرکو بیکس Keywords:

Folk culture , Bakhtiari , anthropology , Apotropaic belief , Sacrifice , Non-bloody and apotropaic ritual , اسطوره کاوه , شیرکو بیکس , ادبیات کردی , کاوه ئاسنگه ر