بازخوانی انگاره معاصر نزد تذکره نویسان فارسی

در این مقاله «معاصر» به‎مثابه یک «مفهوم» نزد نخستین مورخان ادبیات فارسی یعنی تذکره نویسان بررسی شده است. سعی شده این مفهوم دقیقا به همان طریقی که شناسا (یعنی تذکره­نویسان فارسی) آن را تجربه کرده و شناخته است، توصیف شود. ابتدا بحثی مقدماتی درباره ریشه­های لغوی «معاصر»، و سپس معانی امروز ی آن و برداشتها از معاصر آورده می شود. این بررسیها نشان می­دهد که برداشت از معاصر تا چه اندازه به اوضاع فرهنگی و اجتماعی وابسته است. پس از طرح این مقدمات از معانی «معاصر» نزد تذکره نویسان سخن گفته می­شود. برداشتهای همزمانی، تازه و جدیدبودن، همتایی و هم­سطحی سه برداشتی است که تذکره­نویسان از معاصر داشته­اند. نشان داده شده است که برای تذکره نویسان این برداشتها سیال، و دلایل سیالیت آنها بررسی شده است. سیالیت این برداشتها باعث شده است تذکره نویسان از معیارهای محدودکننده ای مانند هم­مشربی، هم­طرزی و معاشرت بهره ببرند. این استفاده از آن رو بوده است تا آنان در نگارش از معاصران با حدود و ثغور دقیقتری کارشان را به انجام رسانند و ناخواسته و خواسته از سیالیت مفهوم معاصر بکاهند.

بازخوانی انگاره معاصر نزد تذکره نویسان فارسی Keywords:

contemporaneity , tadhkerah , literary history , biographies of poets. , مفهوم معاصرت در تاریخ ادبیات , معاصردر تذکره ها , تاریخ ادبیات و معاصرت , تذکره نویسی و تذکره پژوهی.