رتوریک و اقناع مخاطب: حلقه گمشده در روند آموزش در آتلیه های طراحی معماری

اهداف و پیشینه: آموزش معماری در دوره کارشناسی بر محور کارگاه طراحی معماری استوار است و شیوه نقد و کرکسیون متداول ترین روش برای برگزاری جلسات کارگاه توسط معلمان معماری است. درواقع این شیوه آموزش مبتنی بر انجام کار توسط شاگرد و اصلاح آن توسط معلم است و یک روند رفت وبرگشتی اتفاق می افتد که در خلال آن دانشجو آموزش طراحی معماری می بیند. در پژوهش های مختلفی به بررسی روش های آموزشی در آتلیه، انواع کرکسیون و نقد پرداخته شده است. به علاوه دانش رتوریک (علم اقناع مخاطب)، از سوی پژوهشگران حوزه فلسفه و ادبیات بستر هر نوع ارتباط انسانی قلمداد شده است و برخی پژوهشگران حوزه معماری و سایر رشته های هنری به بررسی آن پرداخته اند. ازآنجاکه ارتباط میان معلم و شاگرد اصلی ترین وجه در آموزش طراحی است، نیاز به بررسی بیشتر در این زمینه با نگاهی به دانش رتوریک احساس می شود. بنابراین بررسی جلسه نقد و کرکسیون در کارگاه طراحی معماری و نوع ارتباطی که میان استاد و دانشجو شکل می گیرد، با توجه به دانش رتوریک و با هدف عرضه راهکارهایی برای تقویت این ارتباط، موضوع این پژوهش است.مواد و روش ها: در این مقاله، با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و با روش استدلال منطقی، ضمن مروری اجمالی بر کارگاه طراحی معماری و شیوه های آموزشی آن و با اتکا به تئوری موقعیت رتوریکال و روش های رتوریک در اقناع مخاطب، سازوکاری برای برقراری موثرتر کرکسیون در جلسات کارگاه طراحی معماری عرضه می شود.نتایج و جمع بندی: بررسی ها نشان می دهند که ماجرای کرکسیون و ارتباط میان معلم و شاگرد معماری را می توان در قالب یک موقعیت رتوریکال و شامل هشت جزء تعریف کرد. ارتباط موثر میان معلم و شاگرد در این جلسه از طریق استفاده از بیانی واضح و قابل فهم و بیان نقدها و پیشنهادها به روشنی و با منطق ایجاد می شود. بنابراین یک موقعیت اقناعی شکل می گیرد که آنها سخن یکدیگر را بفهمند و به اجماع نظری و فکری برسند. درنتیجه دانشجو طراحی معماری و مهم تر از آن «تعامل و برقراری ارتباط کلامی» را یاد می گیرد و می تواند در شرایط مختلف از طرح خود به خوبی و قانع کننده دفاع کند.

رتوریک و اقناع مخاطب: حلقه گمشده در روند آموزش در آتلیه های طراحی معماری Keywords:

آموزش طراحی معماری , کرکسیون , نقد معماری , رتوریک و اقناع