پیشینه تاریخی ایرانیان در حکمرانی آب: بررسی موردی کستبزود/دیوان الماء
Publish place: The words of history، Vol: 18، Issue: 46
Publish Year: 1403
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 76
این Paper فقط به صورت چکیده توسط دبیرخانه ارسال شده است و فایل کامل قابل دریافت نیست. برای یافتن Papers دارای فایل کامل، از بخش [جستجوی مقالات فارسی] اقدام فرمایید.
نسخه کامل این Paper ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_JSKH-18-46_004
Index date: 31 December 2024
پیشینه تاریخی ایرانیان در حکمرانی آب: بررسی موردی کستبزود/دیوان الماء abstract
ایران از جمله سرزمین هایی است که از دیرباز با کمبود آب و به ناچار مسئله مدیریت بهینه و هوشمند منابع آبی سطحی و زیرسطحی روبه رو بوده است. گزارش های تاریخی نشان می دهد که ایرانیان، دست کم از دوران حکمرانی ساسانیان(حک:۲۲۴-۶۵۱ م)، با پی ریزی سازمانی به نام کستبزود/ کستفزود/ کاست افزود (کاهش و افزونی)، آب را هم راستا با نظام تولید کشاورزی و سازمانی مالی حکومت خود، فهم کرده و استخراج، نگاهداشت و بهره برداری از آن را بنابر الگوهای مشخص شده در این سازمان، مدیریت کرده اند. کستبزود به مثابه بخشی از دیوان خراج، با مدیریتی مشخص و کارکنانی با وظایفی معین، تمامی امور مربوط به مدیریت آب را برعهده داشت و میزان خراج افراد را به نسبت میزان و نحوه بهره مندی آنان از آب های سطحی یا زیر سطحی می سنجید. بدین ترتیب، مدیریت و حکمرانی منابع آبی جزو ماموریت های رسمی و اصلی حکومت قرار گرفته بود. نظام کستبزود، پس از اسلام نیز به عناوین گوناگون «دیوان الماء»، «دیوان النهر» و ... به حیات خویش ادامه داد. پژوهش حاضر که با بهره گیری از روش زمینه شناسی تاریخی انجام شده، نشان می دهد تداوم این سازوکار از سوی حکومت های گوناگون، برای چند قرن پیاپی، عملا سنتی دیرپا را در حکمرانی آب از سوی ایرانیان پی ریزی کرده که در بررسی های امروزین مدیریت و تاریخ آب هم اهمیتی بسزا دارد.
پیشینه تاریخی ایرانیان در حکمرانی آب: بررسی موردی کستبزود/دیوان الماء Keywords:
پیشینه تاریخی ایرانیان در حکمرانی آب: بررسی موردی کستبزود/دیوان الماء authors
فائزه عقیقی
دکتری ایران شناسی از دانشگاه شهید بهشتی و پژوهشگر بنیاد ایران شناسی. تهران. ایران
عباس احمدوند
دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی. دانشگاه شهید بهشتی. تهران. ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :