بازتاب گفتمان اجتماعی دوره قاجار در اشعار مستوره کردستانی با رویکرد نورمن فرکلاف

پژوهش حاضر به دنبال تحلیل چگونگی بازتاب جریان های سیاسی و اجتماعی در اشعار مستوره کردستانی، بانوی شاعر و عارف دوره قاجار است. پرسش پژوهش عبارت است از: جریان های اجتماعی دوره قاجار چگونه در اشعار مستوره کردستانی بازتاب یافته و به عبارتی، نظم گفتمانی حاکم بر این دوره چگونه در اشعار او بازتولید شده است؟ برای رسیدن به پاسخ، اشعار کردستانی با استفاده از رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان نورمن فرکلاف، در سه سطح توصیف (ویژگی های زبانی متن)، تفسیر (رابطه بین متن و تعامل) و تبیین (رابطه بین تعامل و بافت اجتماعی) ارزیابی شد. همچنین تحلیل آماری یافته ها با استفاده از نرم افزار تحلیل کیفی Maxqda انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که اشعار کردستانی به دلیل داشتن محتوای اعتقادی، از «ارزش تجربی» پربسامد برخوردار است. «ارزش رابطه ای» اشعار او را نوع ارتباط او با مخاطبان، در کاربرد گزاره های خبری و از جایگاه تسلط و اطمینان به آنچه می گوید، نشان داده است و «ارزش های» بیانی اشعار او در هویت بخشی «مثبت» و «منفی» به مشارکین گفتمان های مختلف نمود یافته و مستوره کردستانی از ژانرهای از پیش موجود و بینامتنیت از محتواهای اعتقادی و عرفانی پیشینیان بهره گرفته است. نتایج تحلیل همچنین نشان داد که جریان های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوره قاجار در اشعار کردستانی در قالب انتقادهای متعدد اجتماعی، شامل انتقاد از وضعیت اقتصادی و اختلاف طبقاتی، وضعیت نابه سامان فرهنگی و دینی، جایگاه اجتماعی زنان و تنش های فکری و عقیدتی رایج بازتاب یافته است.

بازتاب گفتمان اجتماعی دوره قاجار در اشعار مستوره کردستانی با رویکرد نورمن فرکلاف Keywords:

تحلیل گفتمان انتقادی , تحلیل گفتمان اجتماعی , شعر عرفانی دوره قاجار , مستوره کردستانی , نورمن فرکلاف