The role of training and in-service courses in learning Persian in elementary and secondary schools
This Preprint With 11 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
Index date: 1 January 2025
The role of training and in-service courses in learning Persian in elementary and secondary schools abstract
The role of training and in-service courses in learning Persian in elementary and secondary schools Keywords:
The role of training and in-service courses in learning Persian in elementary and secondary schools authors
دکتری زبان و ادبیات فارسی مدرس فرهنگیان و آزاد واحد چابهار
دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی
آموزگار ابتدایی،کارشناسی روانشناسی
مقدمه/پیشینه تحقیق
آموزش ابتدایی یکی از حساس ترین مقاطع تحصیلی برای هر فرد است که بیشترین نقش در آن بر عهده معلمین است. باتوجه به نقش خطیر معلمان و ارتباط مستقیم آن با توانمندسازی جامعه، جهت آشنایی با دانش روز، آموزش وپرورش دوره های ضمن خدمت را به منظور توانمندسازی معلمان در راستای تعالی و رشد آنان برگزار می کند.
علاوه بر ارتقا و به روزرسانی سطح علمی و مهارت معلمان، آموزش وپرورش به منظور آشنا نمودن معلمان با روش های موثر و جدید تدریس که توسط سایر همکاران در مدارس دیگر ارائه شده است و نیز آشنا نمودن آنان با روش های موثر و جدید انتقال مطالب بر اساس قواعد و اصول تربیتی و روان شناختی جدید در آموزش وپرورش، اقدام به برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت برای معلمان می نماید.
اما نکته قابل توجه این است که در صورتی اهداف دوره های آموزشی تحقق می یابند که کیفیت برگزاری این دوره ها بالا باشد، یعنی نیازهای مهارتی کارکنان و نیازهای توسعه مسیر شغلی کارآموزان را تامین نماید و در حداکثر زمان ممکن سطح خاصی از توانایی در کارآموز ایجاد شود (سمانه بابایی شیب آبندانی و همکاران،1401).
آموزش، مهم ترین سرمایه گذاری سازمان ها روی نیروی انسانی است که باهدف افزایش سطح کیفی دانش، نگرش و توانمندی آنها برای انجام وظایف خود و کامیابی سازمان می شود. منابع انسانی از طریق انواع آموزش توانمندی لازم را کسب می کنند، قابلیت های خود را توسعه می دهند و مهارت های موردنیاز را فرامی گیرند.
یکی از انواع آموزش ها، آموزش ضمن خدمت است. این نوع آموزش یکی از مناسب ترین و دردسترس ترین روش ها برای بهبود نیروی انسانی است که اجازه می دهد کارکنان دانش و مهارت های موردنیاز خود را توسعه دهند. (حقدادی، خسروی زاده،1400)
باید توجه کنیم که برداشت های مختلفی از دوره های ضمن خدمت وجود دارد. آموزش ضمن خدمت، شامل انواع پیشرفت برای افراد در محیط حرفه ای می شود. آموزش ضمن خدمت مجموعه کنش های هدفمند، از پیش اندیشیده و طرح ریزی شده ای است که باهدف افزایش رفاه و اثربخشی فرد و سازمان، به طور مداوم و نظام مند به بهبود و ارتقای سطح دانش، مهارت و نگرش های معطوف به بهبود عملکرد شغلی حال و آینده کارکنان، می پردازد. می توان آموزش های ضمن خدمت را جزئی از آموزش های مداوم تصور کرد که افراد برای ایفای نقش موثر در روابط شغلی و به طورکلی روابط اجتماعی، به آن نیازمندند؛ این نیازمندی، به ویژه با پیشرفت های فناوری و خودکاری، به طور عام و گسترش فناوری های اطلاعاتی، به طور خاص، روزبه روز بیشتر می شود. (علی پور، قاسمی،1401)
همچنین در بررسی چند مقاله خارجی نشان داده شده که برنامه های آموزش ضمن خدمت تاثیر عمیقی بر مهارت های حرفه ای معلمان دارند. تحقیقاتی مانند Wenglinsky (2022) تاکید می کنند که این دوره ها موجب بهبود کیفیت آموزش و در نتیجه، افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می شوند. این مطالعه به ارتباط مستقیم میان توسعه حرفه ای معلمان و موفقیت دانش آموزان در امتحانات اشاره دارد.
پژوهش Angrist و Lavy (2001)که در مدارس اورشلیم انجام شده، نشان داده است که آموزش های ضمن خدمت باعث افزایش اثربخشی تدریس و ارتقای نتایج یادگیری دانش آموزان می شود. این پژوهش پیشنهاد می دهد که شرکت معلمان در برنامه های آموزشی مرتبط با موضوعات تدریسی، موجب بهبود درک بهتر مفاهیم توسط دانش آموزان می گردد
مطالعات Liu و Kleinsasser (2015) نشان می دهد که طراحی مناسب دوره های آموزشی، شامل فعالیت های عملی و محتوای مرتبط با نیازهای معلمان، نقش مهمی در بهبود تدریس آن ها دارد. این پژوهش بر اهمیت استفاده از روش های آموزشی فعال و تعامل محور برای افزایش مشارکت معلمان در فرایند یادگیری تاکید می کند.
روش ها
رویکرد تحقیق
این تحقیق به صورت توصیفی - تحلیلی انجام شده و بر تحلیل داده های ثانویه (مطالعات و گزارش های موجود) تمرکز دارد. رویکرد توصیفی به بررسی وضعیت فعلی برنامه های آموزشی و دوره های ضمن خدمت پرداخته و رویکرد تحلیلی تاثیر این دوره ها بر فراگیری زبان فارسی در دانش آموزان را بررسی می کند.
نوع تحقیق
تحلیل اسنادی و کتابخانه ای: تحقیق مبتنی بر جمع آوری و تحلیل اطلاعات موجود در مقالات علمی، گزارش های دولتی، و اسناد آموزشی رسمی است.
جامعه آماری و محدوده پژوهش
این پژوهش جامعه آماری مشخصی برای مشاهده یا پیمایش ندارد، بلکه به تحلیل گزارش ها و داده های مربوط به: معلمان زبان فارسی دوره ابتدایی و متوسطه برنامه های ضمن خدمت اجراشده در ایران طی 5 سال اخیر می پردازد
ابزار جمع آوری داده ها
پایگاه های علمی: جستجو در پایگاه هایی مانند Civilica، SID، Google Scholar و مقالات کنفرانس های علمی معتبر.
مقالات علمی: مرور و تحلیل سیستماتیک مقالات داخلی مرتبط با آموزش ضمن خدمت.
روش تحلیل داده ها
مطالعه و استخراج الگوهای کلیدی از گزارش ها و مقالات.
بررسی تطابق نتایج دوره های ضمن خدمت با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در زبان فارسی.
این روش تحقیق بدون استفاده از پرسش نامه به تحلیل محتوای منابع موجود و مقایسه داده ها پرداخته و نتایج به دست آمده از مطالعات پیشین را برای پاسخ به اهداف تحقیق استفاده می کند.
نتایج
1- تاثیر بر توانمندی معلمان
دوره های ضمن خدمت در ارتقای مهارت های تدریس معلمان نقش اساسی دارند. این دوره ها به معلمان کمک می کنند تادانش پداگوژی محتوا (PCK) خود را تقویت کرده و با استفاده از رویکردهای خلاقانه تر به تدریس بپردازند. پژوهش احمدی (1402) نشان می دهد که معلمان پس از گذراندن این دوره ها، توانایی بهتری در تدریس مباحث دشوار زبان فارسی، نظیر نگارش و تحلیل متون، پیدا می کنند. همچنین، بهبود مهارت های ارتباطی و افزایش آگاهی نسبت به روش های نوین تدریس از دیگر دستاوردهای این دوره ها محسوب می شود.
دوره های آموزشی ضمن خدمت نقش مهمی در تقویت مهارت های تدریس معلمان دارند. این دوره ها با ارائه دانش و مهارت های جدید، به معلمان کمک می کنند تا روش های تدریس خود را بهبود بخشیده و با استفاده از رویکردهای نوین، به تدریس موثرتری بپردازند. پژوهش حیدری آغجیوان (1397) نشان می دهد که آموزش های ضمن خدمت در سطح متوسط می تواند به توانمندسازی معلمان کمک کند.
همچنین، نتایج پژوهش وزیری و همکاران (1403) حاکی از آن است که کارگاه های آموزشی ضمن خدمت می توانند به تقویت اعتماد به نفس معلمان و تبادل تجربیات میان آن ها کمک کرده و در نهایت منجر به بهبود نتایج تحصیلی دانش آموزان شوند.
2. تاثیر بر یادگیری دانش آموزان
یافته های پژوهش نجاری قلعه نو و همکاران (1403) بیانگر آن است که کیفیت یادگیری دانش آموزان به میزان قابل توجهی تحت تاثیر توانایی های معلمان قرار دارد. این پژوهش نشان می دهد که معلمانی که دوره های ضمن خدمت را گذرانده اند، در مدیریت کلاس و ارائه محتوای جذاب تر موفق تر عمل کرده اند. نتیجه این امر، افزایش علاقه دانش آموزان به یادگیری زبان فارسی و بهبود نمرات در این درس بوده است.
کیفیت یادگیری دانش آموزان به میزان قابل توجهی تحت تاثیر توانایی های معلمان قرار دارد. معلمانی که دوره های ضمن خدمت را گذرانده اند، در مدیریت کلاس و ارائه محتوای جذاب تر موفق تر عمل کرده اند. نتیجه این امر، افزایش علاقه دانش آموزان به یادگیری و بهبود نمرات در دروس مختلف بوده است. پژوهش وزیری و همکاران (1403) نیز تایید می کند که آموزش های ضمن خدمت به تقویت اعتماد به نفس معلمان و تبادل تجربیات میان آن ها کمک می کند که در نهایت منجر به بهبود نتایج تحصیلی دانش آموزان می شود.
3. چالش های موجود در دوره ها
باوجود تاثیرات مثبت، برخی پژوهش ها به چالش های اجرای این دوره ها اشاره دارند. به عنوان نمونه، مالمیر و همکاران (1403) تاکید دارند که در بسیاری از مناطق، به ویژه مناطق محروم، دوره های آموزشی از نظر محتوا و دسترسی محدود هستند. این کمبودها باعث شده است که معلمان نتوانند از ظرفیت کامل این آموزش ها بهره مند شوند. علاوه بر این، عدم ارزیابی دقیق اثربخشی دوره ها، یکی دیگر از مشکلات رایج در سیستم آموزش ضمن خدمت است. نقش فناوری در بهبود دوره ها.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که استفاده از فناوری های آموزشی، نظیر سیستم های آموزش آنلاین و ابزارهای چندرسانه ای، تاثیر بسزایی در اثربخشی دوره های ضمن خدمت دارد. پژوهش مالمیر و همکاران (1403) نشان می دهد که آموزش های مبتنی بر فناوری باعث افزایش مشارکت معلمان و بهبود کیفیت یادگیری می شود. همچنین، این فناوری ها به معلمان کمک می کنند تا روش های تدریس خود را با نیازهای نسل جدید هماهنگ کنند.
4. نقش فناوری در بهبود دوره ها
تحقیقات اخیر نشان می دهد که استفاده از فناوری های آموزشی، نظیر سیستم های آموزش آنلاین و ابزارهای چندرسانه ای، تاثیر بسزایی در اثربخشی دوره های ضمن خدمت دارد. آموزش های مبتنی بر فناوری باعث افزایش مشارکت معلمان و بهبود کیفیت یادگیری می شود. همچنین، این فناوری ها به معلمان کمک می کنند تا روش های تدریس خود را با نیازهای نسل جدید هماهنگ کنند.
نتیجه گیری
یافته های این مطالعه نشان می دهد که دوره های آموزشی و ضمن خدمت نقش مهمی در ارتقای کیفیت آموزش و یادگیری دارند. تحقیقات انجام شده (مانند مطالعات Angrist و Lavy، 2001 و Liu و Kleinsasser، 2015) نشان داده اند که این دوره ها تاثیر مستقیم بر عملکرد معلمان و دانش آموزان دارند. دوره های آموزشی به معلمان کمک می کنند تا مهارت های تدریسی خود را تقویت کنند و با روش های نوین آموزش آشنا شوند. طراحی مناسب این دوره ها، به ویژه با تمرکز بر نیازهای معلمان، می تواند نتایج مطلوب تری به همراه داشته باشد. دوره های آموزشی و ضمن خدمت نقش اساسی در بهبود کیفیت تدریس معلمان و ارتقای سطح یادگیری دانش آموزان دارند. یافته های پژوهش های خارجی مانند Angrist و Lavy (2001) و Liu و Kleinsasser (2015) نشان می دهند که برنامه های توسعه حرفه ای طراحی شده برای معلمان به طور مستقیم بر مهارت های تدریسی آن ها تاثیر می گذارد. معلمانی که در این دوره ها شرکت کرده اند، توانایی بهتری در تطبیق با تغییرات نظام آموزشی و استفاده از روش های تدریس نوین داشته اند. این پژوهش ها همچنین بر اهمیت طراحی موثر این دوره ها تاکید دارند، به ویژه زمانی که محتوای دوره با نیازهای واقعی معلمان و زمینه های تدریسی آن ها هماهنگ باشد. یکی دیگر از موضوعات کلیدی در بحث آموزش ضمن خدمت، پایداری و استمرار این دوره ها است. همان طور که Wenglinsky (2002) اشاره می کند، برنامه های مداوم و پایدار در محیط آموزشی می توانند اثربخشی بیشتری نسبت به برنامه های کوتاه مدت داشته باشند. این امر به معلمان اجازه می دهد تا مهارت های خود را تثبیت کرده و تغییرات مثبتی در شیوه های تدریس ایجاد کنند.
پژوهش های مرتبط نشان می دهند که آموزش های ضمن خدمت و توسعه حرفه ای معلمان تاثیر مستقیمی بر کیفیت تدریس و بهبود عملکرد دانش آموزان دارد. به عنوان مثال، یافته های پژوهش حقدادی و همکاران نشان می دهند که دوره های آموزشی که بر اساس نیازهای خاص معلمان طراحی شده اند، باعث ارتقای مهارت های شغلی و تدریس اثربخش شده اند. همچنین، این دوره ها در افزایش توانمندی های مدیریتی و ارتباطی معلمان نقش مهمی ایفا کرده اند، به ویژه در ارتباط با معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه. علاوه بر این، پژوهش های دیگر تاکید دارند که طراحی و اجرای محتوای آموزشی باید بر مبنای نیازهای واقعی محیط کلاس و مدرسه باشد تا بهره وری این دوره ها به حداکثر برسدباتوجه به یافته ها، آموزش های ضمن خدمت معلمان، به ویژه در زمینه آموزش زبان فارسی، ابزاری موثر برای افزایش توانایی های تدریس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. این دوره ها، زمانی اثربخش خواهند بود که:
1. بر اساس نیازهای واقعی معلمان طراحی شوند. برنامه های آموزشی باید متناسب با نیازهای خاص معلمان و چالش های موجود در تدریس زبان فارسی طراحی شوند. این امر شامل تحلیل نیازهای آموزشی معلمان و دانش آموزان و ارائه محتوای کاربردی و مرتبط است.
2. به صورت مستمر و با ارزیابی مداوم اجرا شوند: آموزش های ضمن خدمت زمانی می توانند تاثیر ماندگاری داشته باشند که به صورت مستمر و در بازه های زمانی مناسب برگزار شوند. این رویکرد به معلمان فرصت می دهد تا آموخته های خود را در محیط واقعی آموزش آزمایش و اصلاح کنند.
3-تمرکز بر کاربردی بودن و استفاده از روش های تدریس نوین داشته باشند.
4- تاکید بر روش های تدریس فعال و مشارکتی: به کارگیری روش هایی که به معلمان کمک می کند تا دانش آموزان را به طور موثری در فرایند یادگیری درگیر کنند، از جمله استفاده از فناوری های نوین و شیوه های تعاملی، بسیار حیاتی است.
بنابراین، توصیه می شود که برنامه های آموزشی معلمان به عنوان یکی از اولویت های اصلی سیاست گذاری آموزشی در نظر گرفته شود. این اقدام نه تنها باعث ارتقای کیفیت آموزش می شود؛ بلکه به بهبود نتایج تحصیلی و تربیت نیروی انسانی توانمند در آینده کمک می کند.
در نهایت، برای بهره وری بیشتر از این دوره ها، حمایت نهادی و تخصیص منابع کافی برای توسعه و اجرای برنامه های آموزشی ضروری است. با اجرای این رویکردها، می توان انتظار داشت که کیفیت آموزش زبان فارسی در مدارس ابتدایی و متوسطه به طور چشمگیری افزایش یابد و در نهایت، جامعه ای آگاه تر و تواناتر شکل گیرد.
مراجع و منابع این Preprint: