نظریه رئالیسم عرفانی در ادبیات داستانی

ظهور رئالیسم جادویی در آلمان و موفقیت آن در آمریکای لاتین بیانگر آن است که بومی سازی هر شیوه، پیش شرط اساسی استفاده از آن است؛ بخصوص در رئالیسم جادویی که بدون بومی سازی و انطباق آن با شرایط فرهنگی نویسنده، نتیجه بخش نخواهد بود. جالب اینکه، بیشترین مشابهت ها میان این شیوه و متون تذکره صوفیان، همچون تذکرهالاولیای عطار وجود دارد. این نوشتار گامی است در ارائه یک الگوی بومی شده از رئالیسم جادویی مبتنی بر فرهنگ داستانی- عرفانی ایران. دست یابی به یک الگوی ادبی تحت عنوان رئالیسم جادویی بومی شده با متون داستانی تصوف، می تواند آغاز خوبی باشد برای بروز و ظهور یک مکتب ایرانی- اسلامی، تحت عنوان «رئالیسم صوفیانه» یا «رئالیسم عرفانی». گام نخست در این مسیر، بررسی مقایسه ای شاخصه ها در دو زمینه ساختار و مبنا میان متون داستانی رئالیسم جادویی است که صدسال تنهایی نوشته گابریل گارسیا مارکز برترین نماینده آن می باشد، با متون به جا مانده از حکایات و تذکره های تصوف که تذکرهالاولیا نوشته عطار نیشابوری برترین نماینده آن است. پس از بازشناسی مهم ترین شاخصه ها و تفاوت ها، در گام بعدی می توان به ارائه تعریفی برای رئالیسم عرفانی اندیشید.

نظریه رئالیسم عرفانی در ادبیات داستانی Keywords:

"mystical realism" , "magical realism" , "literary fiction" , "Attar" , "Márquez" , "عطار" , "مارکز" , "رئالیسم عرفانی" , "رئالیسم جادویی" , "ادبیات داستانی"