نگاشت و تحلیل همگرایی جریان رطوبت جو طی بارش فوق سنگین ناشی از توفان حاره ای فت در سواحل چابهار
Publish Year: 1390
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 72
This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_HSMSP-15-2_006
Index date: 8 January 2025
نگاشت و تحلیل همگرایی جریان رطوبت جو طی بارش فوق سنگین ناشی از توفان حاره ای فت در سواحل چابهار abstract
توفان حاره ای نوظهور فت یکی از نشانه های تغییر اقلیم در محدوده اقیانوس هند و دریای عرب است. شدت توفان مذکور که برای اولین بار روز ۱ ژوئن ۲۰۱۰ در محدوده بین اقیانوس هند و دریای عرب زایش یافت، در روز ۳ ژوئن ۲۰۱۰ به درجه ۴ که در حد ابر چرخند (سوپر سیکلون) است، رسید. توفان مذکور در طی روند غیرقابل پیش بینی خود در روز ۴ ژوئن ۲۰۱۰ برابر با ۱۴ خرداد ۱۳۸۹ به سواحل ایران در چابهار نزدیک شد و قسمت نیم دایره خطرناک آن روی سواحل چابهار قرار گرفت، سپس با تجمیع رطوبت دریاهای عمان و دریای عرب و هم چنین رطوبت منطقه همگرایی دریای سرخ و خلیج عدن (در تراز ۸۵۰ هکتوپاسکال ساعت ۳۰/۹ روز ۱۴ خرداد) به شکل توفانی رعد و برقی همراه با بارش همرفتی شدید رگباری و سنگین به سواحل چابهار یورش برد و با ایجاد امواج بلند سهمیگن دریایی و بارش سنگین ۵/۱۰۹ میلی متری خسارت های سنگینی به وجود آورد.
جریان همگرای رطوبت یکی از مهم ترین ملزومات وقوع بارش از توفان های حاره ای است که بارش سنگین حاصل از توفان حاره ای فت در سواحل چابهار نیز از این قاعده مستثنا نبوده و بارش سنگین یاد شده به علت وزش رطوبت و همگرایی جریان رطوبت ترازهای مختلف جوی در ساعت های مختلف روز ۱۴ خرداد ۱۳۸۹ به وقوع پیوسته است.
با استفاده از معادلات ترمودینامیک مخصوص به همگرایی جریان رطوبت جو، نقشه های مربوطه به همراه مسیر وزش رطوبت جو بر اثر جریان بادهای غربی ترسیم و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نقشه های ترسیمی نشان داد که منبع تامین و تزریق رطوبت به چرخند حاره ای که حرکت آن به سمت سواحل چابهار موجب ریزش بارش سنگین در روز ۱۴ خرداد ۱۳۸۹ شده است(به استثنای وزش و جریان همگرایی رطوبت تراز ۸۵۰ هکتوپاسکال در ساعت ۳۰/۹ که تزریق رطوبت از سمت خلیج عدن و جنوب غرب منطقه همگرایی دریای سرخ انجام گرفته است) در سایر ترازهای جوی و ساعت های روز ۱۴ خرداد ۱۳۸۹ منبع تزریق و تغذیه رطوبت بارش سنگین سواحل چابهار دریای عرب و خلیج عمان بوده اند. هم چنین نقشه های ترسیمی محل و موقعیت هسته های همگرای رطوبتی در جریان فعالیت توفان فت در روز ۱۴ خرداد ۱۳۸۹ نشان داد که در بیش تر اوقات بر روی سواحل چابهار یا نزدیکی آن مستقر بوده اند و به عنوان هسته های انبارش و تجمیع رطوبت با تزریق رطوبت به داخل چرخند حاره ای بارش سنگین ۵/۱۰۹ میلی متری روز ۱۴ خرداد را تقویت کرده اند.
نگاشت و تحلیل همگرایی جریان رطوبت جو طی بارش فوق سنگین ناشی از توفان حاره ای فت در سواحل چابهار Keywords:
Moisture Flux Convergence (MFC) , Phet Tropical Storm , Moisture Advection , Super Heavy Rainfall , Chabahar , توفان فت , وزش رطوبتی , بارش ابر سنگین , چابهار , واژه های کلیدی: همگرایی جریان رطوبت
نگاشت و تحلیل همگرایی جریان رطوبت جو طی بارش فوق سنگین ناشی از توفان حاره ای فت در سواحل چابهار authors
یوسف قویدل رحیمی
استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
