اثرتغییر اقلیم بر شاخص های فصل رشد گرمایی با خروجی های مدل COSMO-CLM تحت سناریوهای متفاوت RCP در ایران

پاسخ اکوسیستم به تغییرات اقلیمی توسط پارامترهای مختلفی بررسی میشود که یکی از حساس ترین آنها، شاخص های فصل رشدگرمایی است. این پژوهش به بررسی شاخصهای فصل رشد گرمایی شامل: آغاز، پایان و طول فصل رشد در آستانه های دمایی C°۵برای گیاهان سردسیری و C°۱۰ برای گیاهان گرمسیری برآورد شده از خروجی های دمای اصلاح شده مدل منطقه ای اقلیمی COSMO-CLM تحت سناریوهای RCP۴.۵ و RCP۸.۵ در ۸۸ ایستگاه سینوپتیک ایران در دوره آینده (۲۰۲۱-۲۰۵۰) می پردازد. همچنینتحلیل روند با آزمون ناپارامتری من-کندال و تخمین گر شیب سن انجام شد و تاثیر دماهای فصلی بر شاخص های فصل رشد با رگرسیونخطی پیرسون انجام شد. یافته های این پژوهش بیانگر آغاز زودهنگام فصل رشد، تاخیر پایان فصل رشد و طولانی شدن فصل رشد درهر دو آستانه دمایی در شمال غرب، غرب و سواحل شمالی کشور، به ویژه آستانه دمای °C۱۰ است، به طوریکه بیشترین آغاز و طولفصل رشد در انزلی به ترتیب ۱۴/۷day/decade و ۱۶day/decade در آستانه دمای C°۱۰ و به دنبال آن در جلفا ۹/۶day/decadeو ۱۳/۸day/decade در آستانه دمای C°۵ هر دو تحت سناریوی RCP۴.۵ در دوره آینده پیش بینی میشود. همچنین آغاز زودهنگامفصل رشد به افزایش دمای حداقل هوای فصل بهار و زمستان و تاخیر در پایان فصل رشد به حداقل دمای فصل پاییز بالاترین وابستگیرا دارد و طولانی شدن فصل رشد، به جز در آستانه دمای C°۱۰ تحت سناریوی RCP۸.۵ ، بیشترین وابستگی را به آغاز زودهنگام فصلرشد دارد. نتایج این پژوهش میتواند در برنامه ریزی های کشاورزی، مدیریت منابع آب و انرژی و اقدامات لازم در راستای کاهش اثراتتغییر اقلیم بر اکوسیستم نقش مهمی داشته باشد.

Keywords:

چرخه فنولوژی , شاخص فصل رشد , آزمون من-کندال , مدل COSMO-CLM