اثر شوک های قیمت نفت بر توان خانوار در مواجهه با ریسک در کشورهای منتخب صادرکننده نفت

خانوار نهاد مهمی است که پرورش نیروی کار و تبدیل آن به سرمایه های انسانی را بر عهده دارد. این نهاد با ریسکها و مسائل آسیبزایی مواجه است که توانایی مقابله با آنها بر وضعیت رفاهی اعضای خانوار و جامعه اثرگذار است. در کشورهای صادرکننده نفت شوک های قیمت نفت بر تمامی جنبه های اقتصاد از جمله توان خانوار در مواجهه با ریسک اثرگذارند. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات متقارن و نامتقارن شوک های قیمت نفت بر توان خانوار در مواجهه با ریسک در ۱۰ کشور منتخب صادرکننده نفت طی سال های ۲۰۲۱-۲۰۰۲ می باشد. بدین منظور شاخص توان خانوار در مواجهه با ریسک با استفاده از متغیرهای زیر مجموعه دسترسی به منابع مالی، حمایت اجتماعی، سرمایه انسانی و ظرفیت اقتصادی دولت و با روش تحلیل مولفه اصلی (PCA) ساخته شد. برای دستیابی به هدف مقاله از روش های میانگین گروهی جمعی (PMG) و خودتوضیحی با وقفه های توزیعی غیرخطی (PNARDL) استفاده شد. نتایج نشان داد تخمین به روش غیرخطی نسبت به روش خطی کارایی بیشتری دارد. بر اساس نتایج روش غیرخطی در بلندمدت شوک مثبت و منفی قیمت نفت به ترتیب منجر به افزایش و کاهش توان خانوار در مواجهه با ریسک شده است. تقاضای جهانی نفت و سرمایه فیزیکی اثر مثبت و جمعیت اثر منفی بر توان خانوار در مواجهه با ریسک داشته است. بر اساس ضریب تصحیح خطا در هر دوره ۴/۳۵ درصد از عدم تعادل های کوتاه مدت تعدیل شده و به روند بلندمدت همگرا شده است. آزمون تقارن حاکی از متقارن بودن شوک های مثبت و منفی قیمت نفت در کوتاه مدت و عدم تقارن آن ها در بلندمدت است.

اثر شوک های قیمت نفت بر توان خانوار در مواجهه با ریسک در کشورهای منتخب صادرکننده نفت Keywords:

توان خانوار در مواجهه با ریسک , شوک نفتی , تحلیل مولفه های اصلی , روش خودتوضیحی با وقفه های توزیعی غیرخطی