یکی از دلایل اصلی افت تحصیلی، مشکلات روانی و رفتاری دانش آموزان است. نوجوانان در دوران بلوغ دچار تغییرات فیزیکی و روانی شدید می شوند که می تواند تاثیر زیادی بر تمرکز، انگیزه و توانایی های یادگیری آنها داشته باشد. اضطراب، افسردگی، و اختلالات یادگیری از جمله مشکلاتی هستند که می توانند مانع از موفقیت تحصیلی شوند در این دوران، فشارهای اجتماعی و انتظارات بی رویه از دانش آموزان ممکن است موجب بروز استرس های شدید شود که به طور مستقیم بر کیفیت عملکرد تحصیلی آنها تاثیر می گذارد. همچنین، در بسیاری از مواقع، عدم توانایی در مدیریت احساسات و هیجانات ممکن است به کاهش تمرکز و در نتیجه افت تحصیلی منجر شودعوامل خانوادگی و اجتماعی نیز در بروز افت تحصیلی نقش دارند. خانواده به عنوان اولین محیط اجتماعی که در آن رشد و تکامل دانش آموزان آغاز می شود، تاثیر زیادی بر روند تحصیلی آنها دارد. مشکلات اقتصادی و اجتماعی در خانواده ها می تواند مانع از ادامه تحصیل یا ایجاد انگیزه برای یادگیری در دانش آموزان شود. در بسیاری از موارد، مشکلات خانوادگی نظیر اختلافات والدین، فقر اقتصادی و مهاجرت های اجباری می توانند باعث حواس پرتی دانش آموزان از تحصیل و در نتیجه افت تحصیلی آنها شوند. به طور مشابه، در برخی از مناطق، شرایط اجتماعی نظیر نابرابری های اقتصادی و عدم دسترسی به امکانات آموزشی به کاهش فرصت های یادگیری منجر می شود که این امر به نوبه خود می تواند به افت تحصیلی دامن بزند