بررسی نقش فضاهای مربوط به مراسم های مذهبی در شهر اسلامی با تاکید بر اجرای مراسم محرم (نمونه موردی : تیمچه مظفریه تبریز)

شهر بر پایه جهان بینی ساخته می شود و عالی ترین نمود اشغال و تصرف فضا بر مبنای عقیده و ارزش های اسلامی می باشد. مطالعات نشان می دهد که آیین های جمعی همواره در پیوند با شهر و فضاهای آن قرار داشته اند. در مقاله حاضر سعی گردیده است ضمن تعریف شهر اسلامی و نیازهای آن، نقش فضاهای مربوط به مراسمهای مذهبی در شهر اسلامی با بررسی نمونه موردی برگزاری مراسم ایام محرم در تیمچه مظفریه بازار تبریز بررسی گردد. روش تحقیق مطالعات نظری از نوع توصیفی- تحلیلی و در بررسی نمونه مورد مطالعه پیمایشی و تحلیلی است که با استفاده از روشهای گردآوری اطلاعات به صورت مصاحبه با صاحبنظران علوم دینی و مطالعه ی کتابخانه ای نظریات و تعاریف مربوط به موضوع پژوهش بررسی شد و همچنین و با استفاده از روش میدانی داده های مورد نیاز جمع اوری شده و در نرم افزار spss پیاده شد سپس با توجه به آزمونهای متفاوت به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. طبق نتایج بدست آمده، اکثریت هر پنج گروه (مردم شرکت کننده در مراسم، کسبه طبقه پایین تیمچه مظفریه، کسبه طبقه بالای تیمچه مظفریه، سرپرستان هیئت ها وستاد تبلیغات اسلامی) با برگزاری مراسم عزاداری ایام عاشورا و تاسوعا در تیمچه مظفریه به علت برگزاری طولانی مدت این مراسم در این تیمچه که باعث هویت بخشی و شناخته شدن بیشتر و حس تعلق به این مکان گردیده است، موافقند. اما برگزاری مراسم عزاداری در این مکان دارای مشکلاتی است که در پژوهش حاضر سعی گردیده است با بررسی این مشکلات و ارائه ی پیشنهاداتی در جهت حل آنها و با دعوت به همکاری همه جانبه هیئتها و مسئولین و کسبه تیمچه و مردم شرکت کننده در این مراسم، به حفظ اصالت و ماندگاری این مکان ارزشمند که حاصل برگزاری مراسم آئینی بخصوص عزاداری ایام دهه محرم است، کمک گردد.

بررسی نقش فضاهای مربوط به مراسم های مذهبی در شهر اسلامی با تاکید بر اجرای مراسم محرم (نمونه موردی : تیمچه مظفریه تبریز) Keywords:

Islamic city , city space , Rituals and religious ceremonies , Muharram , Timcheh Mozafariyh Tabriz bazar , شهراسلامی , فضای شهری , آئین و مراسم مذهبی , ایام محرم , تیمچه مظفریه بازار تبریز