اثر کاربرد زغال زیستی و سرکه چوب در کشاورزی ارگانیک بر کیفیت خاک زیر کشت ذرت علوفهای

سابقه و هدف: دستیابی به کشاورزی پایدار با پایش و ارتقای کیفیت خاک قابل دسترس است. بر این اساس، بهبود کیفیت خاک و حفظ کارایی آن برای انجام وظایف مورد انتظار از آن با بافزودن مواد آلی و اصلاح کنندههای خاک ضروری است. هدف از این پژوهش، مطالعه اثر کاربرد زغال زیستی و سرکه چوب (کشاورزی ارگانیک) بر کیفیت خاک زیر کشت ذرت علوفه ای بود. بدین منظور پژوهشی در شرایط گلخانهای در دانشگاه شهرکرد اجرا گردید. مواد و روش ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامال تصادفی شامل ۳۰ تیمار در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سرکه چوب در شش مقدار صفر (۰W)، ۰۲/۰ (۱W)، ۰۴/۰ )۲(W، ۱/۰ (۳W)، ۲/۰ )۴(W و ۴/۰ )۵(W گرم در کیلوگرم (فاکتور اول) و ماده اصلاحی شامل ماده خام (چوب درختان انار و آلو) در دو سطح ۱ (۰۱B) و ۲ (۰۲B) درصد جرمی و زغال زیستی در دو سطح ۱ (۱B) و ۲ (۲B) درصد جرمی (فاکتور دوم) بود. به منظور محاسبه کیفیت خاک از مدلهای کمی شاخص کیفیت تجمعی (IQI) و شاخص کیفیت نمورو (NQI) استفاده گردید. به منظور انتخاب ویژگیها از دو روش مجموعه کل داده ها (TDS) و حداقل مجموع داده ها (MDS) استفاده شد. در روش TDS تعداد ۱۲ ویژگی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک مورد بررسی قرار گرفت و برای گزینش مجموعه ی MDS از روش تجزیه مولفه های اصلی (PCA) استفاده گردید. یافتهها: نتایج نشان داد تاثیر کاربرد ماده اصلاحی و سرکه چوب بر شاخص های کیفیت خاک (IQI و NQI) در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. با کاربرد تیمارهای اصلاحی کیفیت خاک در تیمارهای آزمایشی در هر دو مدل افزایش یافت. بهطوریکه در مدل IQI کیفیت خاک در تیمار شاهد از ۱۹/۰ با کالس کیفیت خیلی پایین به ۹۱/۰ در تیمار ۲B۵W با کالس کیفیت خیلی خوب ارتقا یافت. در مدل NQI نیز کیفیت خاک در تیمارها از ۲۰/۰ با کالس کیفیت خیلی پایین به ۴۱/۰ در تیمار ۲B۵W با کالس کیفیت خوب تغییر نمود. کشاورزی ارگانیک و کاربرد توام زغال زیستی و سرکه چوب با افزایش کربن آلی خاک و تاثیر مثبت بر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک باعث افزایش شاخص های کیفی و بهبود کیفیت خاک در تیمارهای آزمایشی شد. بنابراین با توجه به نتایج بهدست آمده استفاده از زغال زیستی و سرکه چوب را میتوان به عنوان یک منبع غنی از کربن آلی جهت ارتقای ویژگیهای خاک آهکی توصیه کرد.

اثر کاربرد زغال زیستی و سرکه چوب در کشاورزی ارگانیک بر کیفیت خاک زیر کشت ذرت علوفهای Keywords:

زغال زیستی , سرکه چوب , کیفیت خاک