گل لاله و صورخیال آن در قصاید خاقانی
This Preprint With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
Index date: 7 March 2025
گل لاله و صورخیال آن در قصاید خاقانی abstract
گل لاله و صورخیال آن در قصاید خاقانی authors
دبیر زبان و ادبیات فارسی دبیرستان سمپاد شهید مدنی تبریز - استاد دانشگاه
مقدمه/پیشینه تحقیق
. پیشینه تحقیق:
از آن جایی که این پژوهش در ارتباط با بررسی و کاربرد گل لاله در قصاید بلند خاقانی است به بررسی کتب مختلف و شروحی که بر اشعار خاقانی نوشته شده پرداختیم و نتایج حاصل از آن را به شرح ذیل آورده ایم:
1- تصحیح های دیوان خاقانی:
سید ضیاءالدین سجادی در مقدمه ی تصحیح دیوان خاقانی آورده اند که فهم اغلب اشعار مبتنی بر داشتن مقدمات علمی و آشنا بودن به اصطلاحات نجوم، طب، کشاورزی و سایر علوم است. وی در قسمت تعلیقات به شرح برخی از ابیات دشوار پرداخته و تعدادی از گیاهان ناشناخته از جمله زریر، درمنه و بهمن را توضیح داده اند. ایشان در توضیح کرفس خاصیت آن را که اگر کژدم زده آن را بخورد هلاک شود، آورده است یا نشره؛ بفتح به معنی آنچه که با زعفران و غیره روی تخته ی اطفال نویسند نیز ذکر کرده اند.
میر جلال الدین کزازی در مقدمه ی تصحیح دیوان خویش، مانند آقای سجادی به مقدمات نپرداخته و مستقیم به سراغ قصاید رفته است اما در عوض در کتاب گزارش دشواریهای خاقانی با دقت و نکته سنجی خاص خود به ذکر ابیات دشواری که در دیوان قصاید با علامت ستاره مشخص شده پرداخته است و علوم مختلف و جلوه های طبیعت، از جمله گل ها و گیاهانی که در لابه لای ابیات قصاید وی آمده است، با شرح صنعت های ادبی هر یک، ذکر کرده است.
عبدالرسولی در مقدمه ی تصحیح دیوان خاقانی، به شرح حال زندگی خاقانی و این که فلسفه و طب و حساب و هیات را در نزد عمویش آموخته پرداخته است. وی به این مطلب اشاره کرده که خاقانی معانی و بیان و فقه را نزد پسر عمویش وحیدالدین آموخته و صنایع شعر و علوم ادبیه را نیز نزد ابوالعلاء تکمیل کرده است.
روش ها
1-7. روش کار و ابزار تحقیق
نوع روش تحقیق در این پژوهش؛ توصیفی- تحلیلی است که با گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای صورت گرفته است. ابزارگردآوری اطلاعات در این مقاله فیش است.
نتایج
در اشعار خاقانی به ویژه قصاید آن، میان گل ها بالاترین بسامد را لاله به خود اختصاص داده است. این گل مورد علاقه ی خاقانی بوده و بارها تصاویر و ایماژهای بدیعی فراوانی از آن بدست آورده است. وی 25 بار از لاله استفاده کرده است.
اگر از نقطه نظر روانشناسی به مساله نظر بیفکنیم به این نتیجه می رسیم، که با توجه به خصوصیات اخلاقی خاقانی، وی به رنگ قرمز علاقه داشته است. رنگ قرمز در انسان می تواند زمینه ساز و یا محرک آشفتگی باشد، این رنگ رابطه ای ویژه با خشم و غضب، کشمکش، خطر، شهامت، جرات و مردی دارد.[1]با توجه به آگاهی های ما از خصوصیات اخلاقی خاقانی به وضوح یکی از علت های کاربرد بالای لاله را در شعر وی می توان مشاهده کرد. در این میان اقلیم شاعر نیز دخیل است چون لاله در مناطق وسیع و دامنه ی کوه ها و دشتها به وفور یافت می شود. لاله رمز داغداری و دل خونین و امثال آن است و در شعر شاعران دیگر نیز بارها به آن اشاره شده است.
[1] . ر.ک: اکبرزاده، محمدعلی، رنگ و تربیت، انتشارات مشیا، تهران، 1375.
مراجع و منابع این Preprint: