نقش عرف در کشف ملاکات احکام؛ با تاکید بر دیدگاه فقهای برجسته شیعه از قرن پنجم تا هفتم
Publish place: Islamic Knowledge and Insight، Vol: 2، Issue: 2
Publish Year: 1403
Type: Journal paper
Language: English
View: 22
This Paper With 12 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_IKI-2-2_003
Index date: 15 March 2025
نقش عرف در کشف ملاکات احکام؛ با تاکید بر دیدگاه فقهای برجسته شیعه از قرن پنجم تا هفتم abstract
فقه شیعه از دیرباز کارآمد، پویا و پاسخگوی مسائل و نیازهای جامعه بوده و مبتنی بر این امتیاز توانسته در عین پایبندی بر اصول فقهی، جامعه شیعه را در مقاطع و دوره های مختلفی چون عصر مهجوریت و یا حکمرانی راهبری نماید. با وجود عوامل مختلف اما شاید بتوان عرف را دارای نقشی اساسی در این خصوص دانست. این تحقیق تلاش دارد با تکیه بر منابع کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی به این سوال پاسخ دهد که از منظر فقهای شیعه حد فاصل قرن پنجم تا هفتم، عرف چه نقشی در کشف ملاکات احکام داشته است. بررسی این موضوع در یک بستر تاریخی خواهد توانست علاوه بر تبیین دیدگاه فقهای این دوره و تبیین تطورات دانشی، امکان ترسیم نموداری از فراز و فرود مباحث فقهی مرتبط را فراهم ساخته و ما را در شناسایی فرصت ها و چالش های پیش رو یاری رساند. شرایط تحقق عرف، چگونگی تحولات عرفی و کشف ملاکات احکام توسط عرف، ترابط حجیت عرف و حکم عقل و دیدگاه هر یک از فقهای مشهور این دوره همانند شیخ مفید، سید مرتضی، ابن ادریس، ابن زهره، محقق حلی و سید بن طاووس از مهم ترین مباحث ارائه شده در این مجال است. بر اساس نتایج این تحقیق حجیت عرف، نقشی فراتر از امضا یا اثبات عدم ردع داشته و چه بسا فقهایی که هر یک از عرف، بنا عقلا یا سیره عقلا را دارای اثری یکسان دانسته و حتی برخی دیگر حجیت عرف را ذاتی انگاشته اند که در این صورت عرف همانند عقل خواهد توانست به عنوان یکی از منابع کشف ملاکات احکام عمل کند. فقه شیعه از دیرباز کارآمد، پویا و پاسخگوی مسائل و نیازهای جامعه بوده و مبتنی بر این امتیاز توانسته در عین پایبندی بر اصول فقهی، جامعه شیعه را در مقاطع و دوره های مختلفی چون عصر مهجوریت و یا حکمرانی راهبری نماید. با وجود عوامل مختلف اما شاید بتوان عرف را دارای نقشی اساسی در این خصوص دانست. این تحقیق تلاش دارد با تکیه بر منابع کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی به این سوال پاسخ دهد که از منظر فقهای شیعه حد فاصل قرن پنجم تا هفتم، عرف چه نقشی در کشف ملاکات احکام داشته است. بررسی این موضوع در یک بستر تاریخی خواهد توانست علاوه بر تبیین دیدگاه فقهای این دوره و تبیین تطورات دانشی، امکان ترسیم نموداری از فراز و فرود مباحث فقهی مرتبط را فراهم ساخته و ما را در شناسایی فرصت ها و چالش های پیش رو یاری رساند. شرایط تحقق عرف، چگونگی تحولات عرفی و کشف ملاکات احکام توسط عرف، ترابط حجیت عرف و حکم عقل و دیدگاه هر یک از فقهای مشهور این دوره همانند شیخ مفید، سید مرتضی، ابن ادریس، ابن زهره، محقق حلی و سید بن طاووس از مهم ترین مباحث ارائه شده در این مجال است. بر اساس نتایج این تحقیق حجیت عرف، نقشی فراتر از امضا یا اثبات عدم ردع داشته و چه بسا فقهایی که هر یک از عرف، بنا عقلا یا سیره عقلا را دارای اثری یکسان دانسته و حتی برخی دیگر حجیت عرف را ذاتی انگاشته اند که در این صورت عرف همانند عقل خواهد توانست به عنوان یکی از منابع کشف ملاکات احکام عمل کند.
نقش عرف در کشف ملاکات احکام؛ با تاکید بر دیدگاه فقهای برجسته شیعه از قرن پنجم تا هفتم Keywords:
