بررسی تطبیقی وحدت وجود از دیدگاه شمس و ابن عربی

هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی وحدت وجود ازدیدگاه شمس وابن­عربی می باشد. روش پژوهش حاضر به صورت توصیفی – تحلیلی است. نظریه یگانگی وجود را می توان محوری ترین مفهوم در عرفان اسلامی نامید و می توان گفت که سایر مفاهیم حول این محور اصلی در گردش اند و برای اعتلای این مفهوم به کار می روند. در مکتب شمس، همه چیز این عالم با هم در وحدت و یگانگی است و جدایی بین آن ها نیست. نظریاتی چون، یگانگی شاهد و مشهود، یگانگی جان مومنان و اولیا، و یگانگی عارف با خداوند (مقام فنا) را می توان به وضوح مشاهده کرد. در مجموع، از دیدگاه شمس، توحید واقعی آن است که آدمی بداند جهان غیر از خداوند نیست و کثرات، تنها تجلیات و ظهورات مختلف خداوند هستند.حال آنکه از نظر ابن عربی توحید کوششی است برای حصول آگاهی در نفس انسان جویا به این که خدایی که وی را به وجود آورده ، «یکی » است و در الوهیت خود شریک ندارد. «وحدت » (یکی بودن ) صفت حق است و نام مشتق از آن «احد و واحد» (یکتا و یکی ) است ، اما «وحدانیت » قیام وحدت به واحد است ، بدان سان که نمی توان آن را جز به قیام واحد تعقل کرد و اگر هم نسبتی باشد، همانا نسبت تنزیه است .از نظر ابن عربی سخن درباره توحید خدا، از لحاظ اله بودن او، فرع بر اثبات وجود اوست ، اما اثبات وجودش به ضرورت عقل ، بر پایه وجود ترجیح «ممکن » به یکی از دو حکم ، ادراک می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی وحدت وجود ازدیدگاه شمس وابن­عربی می باشد. روش پژوهش حاضر به صورت توصیفی – تحلیلی است. نظریه یگانگی وجود را می توان محوری ترین مفهوم در عرفان اسلامی نامید و می توان گفت که سایر مفاهیم حول این محور اصلی در گردش اند و برای اعتلای این مفهوم به کار می روند. در مکتب شمس، همه چیز این عالم با هم در وحدت و یگانگی است و جدایی بین آن ها نیست. نظریاتی چون، یگانگی شاهد و مشهود، یگانگی جان مومنان و اولیا، و یگانگی عارف با خداوند (مقام فنا) را می توان به وضوح مشاهده کرد. در مجموع، از دیدگاه شمس، توحید واقعی آن است که آدمی بداند جهان غیر از خداوند نیست و کثرات، تنها تجلیات و ظهورات مختلف خداوند هستند.حال آنکه از نظر ابن عربی توحید کوششی است برای حصول آگاهی در نفس انسان جویا به این که خدایی که وی را به وجود آورده ، «یکی » است و در الوهیت خود شریک ندارد. «وحدت » (یکی بودن ) صفت حق است و نام مشتق از آن «احد و واحد» (یکتا و یکی ) است ، اما «وحدانیت » قیام وحدت به واحد است ، بدان سان که نمی توان آن را جز به قیام واحد تعقل کرد و اگر هم نسبتی باشد، همانا نسبت تنزیه است .از نظر ابن عربی سخن درباره توحید خدا، از لحاظ اله بودن او، فرع بر اثبات وجود اوست ، اما اثبات وجودش به ضرورت عقل ، بر پایه وجود ترجیح «ممکن » به یکی از دو حکم ، ادراک می شود.

بررسی تطبیقی وحدت وجود از دیدگاه شمس و ابن عربی Keywords:

وحدت وجود , ابن عربی , شمس