ارزش یابی تحصیلی یکی از مهمترین ابزارهای سنجش عملکرد دانش آموزان و بهبود کیفیت آموزش است. در دهه های اخیر، روش های سنتی ارزشیابی که عمدتا بر آزمون های پایانی و نمره محوری تمرکز داشتند، جای خود را به رویکردهای نوین و متنوع تری داده اند.
روش های نوین ارزش یابی شامل ارزش یابی تکوینی، خودارزش یابی، همتایابی، ارزشیابی مبتنی بر عملکرد، ارزش یابی دیجیتال و ارزش یابی پرتفولیو می شوند که هر یک به نحوی فرآیند یادگیری را بهبود می بخشند. این روش ها با تاکید بر بازخورد مداوم، یادگیری مشارکتی و تقویت مهارت های تفکر انتقادی، می توانند انگیزه دانش آموزان را افزایش داده و درک عمیق تری از مفاهیم درسی ایجاد کنند. در این مقاله، ابتدا به معرفی و مقایسه روش های سنتی و نوین ارزش یابی پرداخته شده و سپس تاثیر این روش ها بر یادگیری فعال، افزایش خلاقیت و کاهش اضطراب امتحان بررسی می شود. نتایج پژوهش ها نشان می دهند که
روش های نوین ارزش یابی با فراهم کردن فرصت های یادگیری معنادار، نه تنها موجب بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان می شوند، بلکه در ارتقای مهارت های اجتماعی و خودتنظیمی آنان نیز نقش موثری دارند. در پایان، پیشنهادهایی برای اجرای بهتر این روش ها در نظام آموزشی ارائه خواهد شد.