باغ ایرانی، به عنوان یکی از ارزشمندترین میراث فرهنگی ایران، نمادی از هماهنگی انسان با طبیعت و تجلی زیبایی شناسی و فلسفه ایرانی است. در این باغ ها، آب نه تنها یک عنصر تزئینی، بلکه یک عنصر زنده و پویاست که به باغ روح می بخشد و آن را به مکانی برای آرامش، تفکر و تعامل با طبیعت تبدیل می کند.
باغ ایرانی به عنوان نمادی از هماهنگی انسان و طبیعت، دارای ساختاری پیچیده و منسجم است که در آن آب به عنوان یک عنصر حیاتی، نقش کلیدی ایفا می کند. این پژوهش با استفاده از روش کیفی و تحلیل توصیفی با هدف بررسی نقش محوری آب در شکل گیری نظام کالبدی
باغ ایرانی انجام شده است. نتایج نشان دهنده آن است که آب در باغ های ایرانی به عنوان یک عنصر حیاتی و نمادین، نقش محوری و تعیین کننده ای ایفا می کند. این عنصر نه تنها نیاز آبی گیاهان را تامین می کند، بلکه با ایجاد محورها و فضاهای متنوع، ارتباط بین عناصر مختلف باغ را برقرار کرده و میکروکلیمای مطبوعی را فراهم می آورد. همچنین، آب با انعکاس نور و ایجاد جلوه های بصری، به زیبایی باغ افزوده و نمادی از حیات، پاکی و تجدید حیات است. باغ های ایرانی با بهره گیری هوشمندانه از آب، فضاهایی آرامش بخش و سرشار از معنا را خلق کرده اند که نمادی از هماهنگی انسان با طبیعت و تجلی زیبایی شناسی و فلسفه ایرانی است. شناخت نقش آب در باغ های ایرانی، به درک بهتر هویت فرهنگی و ارزش های این میراث ارزشمند کمک کرده و الهام بخش طراحی فضاهای سبز معاصر است.