مناسبات اخلاق و فقه از منظر علامه جوادی آملی؛ نقد و بررسی نظریه فقه اخلاق محور

کشف نسبت میان دانش‎های اخلاق و فقه، زمینه طبقه‎بندی صحیح آن دو و بهره‎برداری از هر یک را ایجاد می‎کند. علامه جوادی آملی از اندیشمندانی است که در آثار خود به تبیین رابطه این دو علم پرداخته و اشتراکات و تمایزات آنها را مشخص کرده است. اخلاق و فقه در آلی بودن، اندراج در حکمت عملی، منابع مورد ارجاع و دارابودن احکام پنجگانه، اشتراک داشته و در موضوع، رتبه، غایت و کمیت مسائل، تمایز دارند. در این بررسی مشخص می‎شود، تمایز در موضوع و رتبه موجب گشته گزاره‎های علم اخلاق بر علم فقه مقدم باشند به‎گونه‎ای که بایستی به اثرپذیری فقه از گزاره‎های قطعی اخلاقی توجه نمود؛ حال آنکه: ۱) انسان با عمل به تکالیف شرعی، هدف از عمل به گزاره‎های اخلاقی را محقق می‎سازد. ۲) دانش اخلاق به صورت مطلق، آنقدر گزاره قطعی عقلی ندارد تا معیار سنجش صحت گزاره‎های فقهی شود. ۳) دانش اخلاق به معنای گزاره‎های اخلاقی از سنخ باورها نبوده و از این جهت نسبت به فقه زیر بنا نیست. هدف پژوهش حاضر بازشناسی نسبت میان اخلاق و فقه در راستای تولید فقه اخلاق‎محور و نقد آن است. روش پژوهش، تحلیلی- انتقادی و با استفاده از منابع کتابخانه‎ای است.

مناسبات اخلاق و فقه از منظر علامه جوادی آملی؛ نقد و بررسی نظریه فقه اخلاق محور Keywords:

اخلاق و فقه , جوادی آملی , فقه اخلاق محور , نقد فقه اخلاق محور