اثر سطوح مختلف روغن اسانسی-گیاهی گارلیکون روی مصرف خوراک، وزن و اسکورهای سلامتی گوساله های شیرخوار هلشتاین

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: دوره پیش از شیرگیری برای گوساله‎های شیری به‎دلیل ارتباط نزدیک بین رشد و سلامت در مراحل اولیه زندگی و عملکرد آینده به‎عنوان گاو بسیار مهم است. مدیریت تغذیه‎ای طی دوره پیش از شیرگیری می‎تواند اثرات کوتاه مدتی روی سلامتی، نرخ کشتار، بازد رشد و اقتصاد فارم و همچنین اثرات بلندمدت روی تولید شیر داشته باشد. اسیدهای چرب در پستانداران بیشتر از نقش خود به‎عنوان منابع انرژی عمل می کنند. برای مثال، بوتیرات توسعه پاپیلاهای شکمبه و توسعه هر دوی ویلی و پانکراس را افزایش می دهد. مطالعات اخیر نشان داده است که تغذیه شدید گوساله های جوان در دوره قبل از شیرگیری طیفی از اثرات مثبت دراز مدت شامل کاهش سن تلقیح و زایمان، افزایش وزن بدن در زایمان و بهبود تولید شیر را دارد. انواع مختلف مکمل چربی با مخلوط مختلف اسیدهای چرب به گاوهای شیری تغذیه شده است. با این‎حال، سطح چربی در استارترها پایین (حدود ۳٪) توصیه شده است. هدف از این پژوهش بررسی اثر سطوح متفاوت روغن اسانسی تجاری گارلیکون (متشکل از اسانس سیر، پیاز و تره‎فرنگی) روی عملکرد رشدی، سلامت و ایمنی و فراسنجه های خونی و شکمبه گوساله های شیرخوار هلشتاین بود. مواد و روش‎ها: آزمایش با تعداد ۴۰ راس گوساله شیرخوار با میانگین وزن تولد ۵ ± ۳۹/۲ کیلوگرم و میانگین سن ۲ ± ۶ روز بود. آزمایش حاضر در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و ۱۰ تکرار از ۴ تا ۶۵ روزگی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل ۱) تیمار شاهد (بدون دریافت اسانس گارلیکون)، ۲) تیمار با سطح ۳۰ میلی گرم اسانس گارلیکون، ۳) تیمار با سطح ۶۰ میلی گرم اسانس گارلیکون و ۴) تیمار با سطح ۹۰ میلی گرم اسانس گارلیکون بود. برنامه تغذیه با شیر برای تیمارها و همه گوساله‎ها ثابت بود و در ۶۵ روزگی از شیر گرفته شدند. اندازه‎گیری وزن بدن گوساله‎ها در سنین ۰، ۳۰ و ۶۵ روزگی پس از تغذیه شیر وعده صبح انجام شد. به‎منظور تعیین فراسنجه های خونی از قبیل گلوکز، کل پروتئین، آلبومین، گلوبولین، نسبت آلبومین به گلوبولین و کل لیپید در روزهای ۳۰ و ۶۵ چهار ساعت پس از تغذیه صبح از سیاهرگ گردن و توسط لوله های خلا حاوی هپارین نمونه خون گرفته شد. جهت اندازه گیری قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی، و همچنین تعیین بیماری­ زاها، نمونه گیری از مدفوع و در سن صفر ، ۳۵ و ۶۵ روزگی و از رکتوم گوساله ها انجام شد. بررسی وضعیت قوام مدفوع و سلامت گوساله ها (وضعیت قرار گرفتن گوش ها، ترشحات چشم و بینی) روزانه و بر اساس روش معرفی شده توسط دانشگاه ویسکانسین انجام شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار R و رویه AOV انجام شد. مقایسه میانگین ها با استفاده از روش دانکن انجام شد. یافته‎ها: میانگین مصرف خوراک در دوره زمانی ۰ تا ۴ هفتگی و ۴ هفتگی تا پایان دوره تفاوت معنی داری نداشت. به‎هر‎حال، مصرف خوراک در کل دوره بین تیمارهای آزمایشی دارای تفاوت معنی داری بود. بدین‎ترتیب که تیمار چهارم حاوی ۹۰ میلی‎گرم اسانس گارلیکون دارای مقدار خوراک مصرفی بیشتری نسبت به بقیه تیمارها بود. بازده خوراک مصرفی بین تیمارهای آزمایشی دارای تفاوت معنی‎دار بود بدین‎صورت که تیمارهای حاوی ۶۰ و ۹۰ میلی‎گرم گارلیکون نسبت به تیمار شاهد و ۳۰ میلی‎گرم گارلیکون دارای بازده خوراک بهتری بودند. میانگین وزن اولیه همه تیمارها برابر با ۳/۱ ± ۳۹/۲ کیلوگرم بود. وزن و همچنین افزایش وزن روزانه در ۳۰ روزگی تفاوت معنی داری بین تیمارها نداشت. به‎ هر‎حال، وزن نهایی و افزایش وزن روزانه کل دوره در بین تیمار ۴ با کنترل دارای تفاوت معنی دار بود. بدین ترتیب که تیمار چهارم با سطح ۹۰ میلی گرم روغن ضروری گارلیکون دارای بیشترین میانگین وزن نهایی و همچنین بالاترین افزایش وزن روزانه و تیمار شاهد دارای کمترین مقدار بود. بین تیمارهای آزمایشی از لحاظ اسکور گوش، اکسورچشم، اسکور ترشحات بینی و همچنین اسکور مدفوع تفاوت معنی داری وجود نداشت. عرض سینه، ارتفاع از جدوگاه و طول بدن گوساله های تحت آزمایش در ابتدای دوره دارای تفاوت معنی داری نبود. اما در ۳۰روزگی عرض سینه و طول بدن در بین تیمارهای آزمایشی دارای تفاوت معنی دار بود. بدین‎صورت که تیمار ۴ (با سطح۹۰ میلی گرم روغن ضروری) دارای بیشترین عرض سینه و طول بدن و تیمار شاهد دارای کمترین عرض سینه (۰/۰۳۴۱ = p) و طول بدن مقدار بود (۰/۰۵۰۰ = p). همچنین نتایج آنالیز حاصل از داده های انتهای دوره نیز نشان می دهد بین تیمار با سطح۹۰ میلی گرم روغن ضروری و تیمار شاهد از لحاظ عرض سینه و طول بدن تفاوت معنی‎داری در سطح ۰/۰۵ وجود دارد. نتیجه‎گیری: گوساله های دریافت کننده روغن اسانسی گارلیکون با سطح ۹۰ میلی گرم، عملکرد بهتری از لحاظ مصرف خوراک در مقایسه با تیمارهای دیگر داشتند. همچنین وزن بدن گوساله‎های شاهد نسبت به سایر تیمارها پایین‎تر بود که نشان دهنده عملکرد بهتر گوساله‎های دریافت کننده روغن اسانسی بود. نکته مهمی که از این پژوهش به‎دست می آید این است که استفاده از اسانس در بررسی خواص آنتی باکتریایی می تواند گویای توان بالقوه گیاهان دارویی مختلف به‎خصوص سیر باشد.

اثر سطوح مختلف روغن اسانسی-گیاهی گارلیکون روی مصرف خوراک، وزن و اسکورهای سلامتی گوساله های شیرخوار هلشتاین Keywords:

Blood parameters , Essential oils , Garlic , Health , Holstein calves , روغن های اسانسی , سلامت , فراسنجه های خونی , گارلیکون , گوساله های هلشتاین