اثرات مکمل سازی اینولین و مخمر اتولیز (Saccharomyces Cerevisiae) بر عملکرد تولید، خصوصیات کمی و کیفی تخم، ریخت شناسی و جمعیت میکروبی روده کوچک بلدرچین های ژاپنی تخم گذار

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: از آنجایی‎که استفاده از آنتی بیوتیک ها در تغذیه طیور به‎دلیل ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی و تهدید سلامت انسان در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع و یا به طور جدی محدود شده است. لذا امروزه به استفاده از جایگزین های آنها نظیر پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها، سین بیوتیک ها، اسیدهای آلی و گیاهان دارویی توجه ویژه ای شده است. پری بیوتیک ها فیبرهای غذایی خاصی هستند که به‎طور مستقیم توسط دستگاه گوارش پرنده قابل هضم نیستند. اما به‎عنوان غذا برای باکتری های مفید روده عمل می کنند و باعث رشد و تکثیر آن ها می شوند. با افزایش جمعیت این باکتری های مفید، محیط روده به‎گونه ای تغییر می کند که از رشد باکتری های مضر جلوگیری کرده و سیستم ایمنی پرنده را تقویت می کند. در نتیجه، استفاده از پری بیوتیک ها در تغذیه طیور منجر به بهبود هضم و جذب مواد مغذی، افزایش رشد، تقویت سیستم ایمنی، کاهش بروز بیماری ها و در نهایت افزایش تولید و بهبود کیفیت محصول می شود. پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که با افزودن به جیره غذایی طیور، تعادل میکروبی روده را به‎نفع باکتری های مفید تغییر می دهند. این باکتری های مفید با تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر، تقویت سیستم ایمنی، بهبود هضم و جذب مواد مغذی، و کاهش رشد باکتری های بیماری زا، به سلامت روده و عملکرد کلی پرنده کمک می کنند. در نتیجه، استفاده از پروبیوتیک ها در تغذیه طیور منجر به افزایش رشد، بهبود ضریب تبدیل غذایی، کاهش تلفات، و افزایش کیفیت لاشه می شود. در این میان اینولین و مخمرهایی نظیر ساکارومایسز سرویسیه (Saccharomyces Cerevisiae) که به‎ترتیب در زمره پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها به شمار می روند دارای اثرات مفیدی جهت بهبود عملکرد طیور می باشند. مواد و روش ها: این آزمایش به‎صورت فاکتوریل ۲×۲ با استفاده از ۲۴۰ قطعه بلدرچین تخم گذار ژاپنی(Coturnix Coturnix Japonica( در سن ۴۵ روزگی در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تیمار، ۶ تکرار در هر تیمار و ۱۰ قطعه پرنده در هر تکرار انجام شد. فاکتورها عبارت بودند از اینولین (سطوح صفر و ۱۵ گرم در کیلوگرم) و مخمر اتولیز (Saccharomyces Cerevisiae) (سطوح صفر و ۱/۵ گرم در کیلوگرم). پرندگان قبل از شروع آزمایش جهت سازگاری به‎مدت ۱ هفته در قفس های آزمایشی موردنظر قرار گرفته و با یک جیره تجاری مورد تغذیه قرار گرفتند. طول دوره آزمایش ۷ هفته بود و پرندگان در کل دوره آزمایش به آب و خوراک دسترسی آزاد داشتند. کلیه جیره های آزمایشی دارای انرژی و پروتئین خام یکسان بودند. تولید تخم (تعداد و وزن) به‎صورت روزانه ثبت و مصرف خوراک به‎صورت هفتگی محاسبه شد. در انتهای آزمایش ضریب تبدیل خوراک نیز از تقسیم خوراک مصرفی (گرم) بر توده تخم تولیدی (گرم) محاسبه شد. جهت تعیین صفات کمی و کیفی تخم نیز از تخم های جمع آوری شده در ۴ روز پایانی آزمایش استفاده گردید. در روز پایانی دوره آزمایش یک پرنده به‎ازای هر تکرار به‎طور تصادفی انتخاب، مورد خون گیری و سپس کشتار قرار گرفت. از بافت ژژونوم جهت بررسی خصوصیات ریخت شتاسی و همچنین از محتویات ایلئوم جهت بررسی جمعیت میکروبی نمونه گیری شد. یافته ها: نتایج این آزمایش نشان داد که مکمل سازی مخمر اتولیز منجر به کاهش مصرف خوراک شد (۰/۰۵>p). افزودن اینولین و مخمر اتولیز به جیره غذایی منجر به افزایش تولید و توده تخم و بهبود ضریب تبدیل خوراک شد (۰/۰۵>p). اثرات متقابل معنی داری بین اینولین و مخمر اتولیز بر تولید تخم مشاهده گردید (۰/۰۵>p). این اثر متقابل نشان داد که افزودن مخمر در جیره های فاقد اینولین منجر به افزایش معنی دار تولید تخم می شود (۰/۰۵>p). همچنین افزودن اینولین به جیره های فاقد مخمر منجر به افزایش معنی دار تولید تخم می شود (۰/۰۵>p). همچنین مخمر اتولیز باعث افزایش معنی دار وزن و ضخامت پوسته تخم شد (۰/۰۵>p). هیچ گونه اثرات اصلی معنی داری از اینولین و یا اثر متقابل بین دو مکمل بر خصوصیات کمی و کیفی تخم مشاهده نشد (۰/۰۵مخمر اتولیز منجر به افزایش معنی دار طول پرز و نسبت طول پرز به عمق کریپت شد (۰/۰۵>p). هیچ گونه اثرات اصلی معنی داری از اینولین و یا اثر متقابل بین دو مکمل بر خصوصیات ریخت شناسی ژژونوم مشاهده نشد (۰/۰۵اینولین و مخمر اتولیز باعث افزایش جمعیت لاکتوباسیل و کاهش جمعیت کلستریدیوم پرفرینژنز، کولیفرم و کل باکتری های غیر هوازی در ایلئوم می شود (۰/۰۵>p). اثرات متقابل بین اینولین و مخمر نشان داد که افزودن مخمر به جیره های حاوی اینولین منجر به کاهش معنی دار جمعیت کولیفرم در ایلئوم می شود (۰/۰۵>p). بررسی فراسنجه های خونی نشان داد که مکمل سازی مخمر اتولیز منجر به کاهش معنی دار سطح کلسترول سرم خون می شود (۰/۰۵>p). نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که هر دو مکمل اینولین و مخمر اتولیز به‎ترتیب در سطوح ۱۵ و ۱/۵ گرم در کیلوگرم جیره غذایی به‎طور جداگانه و ترکیبی، تاثیر مثبتی بر عملکرد تولید بلدرچین های تخم گذار دارند. بهبود ساختار روده توسط مخمر اتولیز و تغییر در جمعیت میکروبی روده در راستای افزایش باکتری های مفید توسط هر دو مکمل، نشان دهنده اثرات سینرژیک آن ها می باشد. این یافته ها حاکی از آن است که استفاده ترکیبی از این دو مکمل می تواند یک رویکرد تغذیه ای کارآمد برای ارتقاء سلامت و عملکرد تولید بلدرچین ها باشد.

اثرات مکمل سازی اینولین و مخمر اتولیز (Saccharomyces Cerevisiae) بر عملکرد تولید، خصوصیات کمی و کیفی تخم، ریخت شناسی و جمعیت میکروبی روده کوچک بلدرچین های ژاپنی تخم گذار Keywords:

Egg Quality , Intestinal Morphology , Inulin , Laying Quail , Microflora , Yeast Autolysate , اینولین , بلدرچین تخم گذار , تخم بلدرچین , جمعیت میکروبی , ریخت شناسی روده , مخمر اتولیز