اثر سطوح مختلف پودر ریشه شیرین بیان در جیره آغازین بر عملکرد، شاخص های رشد اسکلتی و سلول های خونی گوساله های شیرخوار نژاد هلشتاین

سابقه و هدف: استفاده از آنتی بیوتیک ها به طور گسترده به عنوان محرک رشد در تغذیه حیوانات ممنوع شده ، زیرا مقاومت آنتی بیوتیکی به یک مشکل عمده بالینی و بهداشت عمومی تبدیل شده است. این موضوع سبب شده محققین به دنبال جایگزینی مناسب برای آنتی بیوتیک ها در تغذیه دام باشند که از جمله آن ها می توان به پروبیوتیک ها و افزودنی های گیاهی اشاره کرد. شیرین بیان با نام علمی Glycyrrhiza glabra و نام انگلیسی Licorice گیاهی چندساله و از خانواده لگومینه است. ریشه شیرین بیان ترکیبات متنوعی از جمله گلیسریزین دارد که حدود ۵۰ برابر از شکر شیرین تر است. در مطالعات متعددی از گیاه شیرین بیان به صورت ترکیب با سایر گیاهان و ترکیبات ثانویه گیاهی به عنوان افزودنی غذایی در گوساله های شیرخوار و گوسفند استفاده شده است. با این حال، اثرات استفاده از شیرین بیان به تنهایی در جیره دام ها به ندرت بررسی شده است. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر استفاده از سطوح مختلف پودر ریشه شیرین بیان در جیره بر عملکرد، سن و وزن از شیرگیری، سلول های خونی و شاخص های رشد اسکلتی گوساله های شیرخوار هلشتاین بود.مواد و روش: در این آزمایش از تعداد ۳۰ راس گوساله هلشتاین (۱۵ راس نر و ۱۵راس ماده) از سه روزگی تا دو هفته پس از شیرگیری با میانگین وزن تولد ۴۰±۱/۹ کیلوگرم با ۳ تیمار و ۱۰ تکرار به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. جیره های آغازین دارای صفر، ۵/۲ و ۵ درصد پودر ریشه شیرین بیان (جایگزین سبوس گندم شد) بود. گوساله ها در طول آزمایش دسترسی آزاد به آب و خوراک داشتند. ملاک از شیرگیری مصرف یک کیلوگرم استارتر در روز برای ۳ روز متوالی بود و سپس گوساله ها به روش تدریجی در مدت چهار روز از شیر گرفته شدند. صفات اندازه گیری شده شامل، خوراک مصرفی و افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل غذایی، سن از شیرگیری، قوام مدفوع، شاخص های رشد اسکلتی (ارتفاع از جدوگاه تا زمین، فاصله جدوگاه تا زیر سینه، دور سینه، دور شکم، فاصله زاویه استخوان کتف تا نقطه هانش) و سلول های خونی بود. بررسی قوام مدفوع به-روش ارزیابی چشمی صورت گرفت. از تولد تا پایان آزمایش گوساله ها هر هفته با ترازوی دیجیتال توزین شدند. گوساله هر هفته از لحاظ صفات بیومتریک مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه خون در سه نوبت (سه هفتگی، شش هفتگی و دو هفته پس از شیرگیری) از گوساله ها گرفته شد.یافته ها: میانگین ماده خشک مصرفی در گوساله های تغذیه شده با جیره های دارای پودر ریشه شیرین بیان به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد بیشتر بود (۰۵/۰ P<). میانگین مصرف ماده خشک در کل دوره در گوساله ها با ۵ درصد پودر ریشه شیرین بیان ۷/۷۳۸ و در گروه شاهد ۵۳۸ گرم در روز بود. میانگین افزایش وزن روزانه گوساله ها در دوره پیش و پس از شیرگیری تحت تاثیر تیمارها قرار گرفت و گوساله های تغذیه شده با جیره های آغازین دارای ریشه شیرین بیان، میانگین افزایش وزن روزانه بالاتری نسبت به گروه شاهد داشتند (۰۵/۰ P<). گوساله های تغذیه شده با جیره های آغازین دارای پودر ریشه شیرین بیان ده روز سن از شیرگیری کمتر و وزن از شیرگیری بالاتری داشتند (۰۵/۰ P<). اثر جیره های آزمایشی بر میانگین قوام مدفوع و صفات رشد اسکلتی گوساله ها معنی دار نبود. سلول های خونی شامل تعداد گلبول های قرمز، پلاکت ها، گلبول های سفید، و درصد لنفوسیت ها، گرانولوسیت ها و مونوسیت ها و غلظت هموگلوبین خون در گوساله ها تحت تاثیر تغذیه با جیره های آغازین قرار نگرفت.نتیجه گیری: نتایج نشان داد افزودن پودر ریشه شیرین بیان در جیره آغازین گوساله های شیرخوار هلشتاین سبب افزایش وزن از شیرگیری و ماده خشک مصرفی، بهبود عملکرد و کاهش سن از شیرگیری گوساله ها شد، لذا می توان از ۵ درصد آن برای تغذیه گوساله ها بهره برد.

اثر سطوح مختلف پودر ریشه شیرین بیان در جیره آغازین بر عملکرد، شاخص های رشد اسکلتی و سلول های خونی گوساله های شیرخوار نژاد هلشتاین Keywords:

پودر ریشه شیرین بیان , سن از شیرگیری , شاخص های رشد اسکلتی , عملکرد , گوساله های شیرخوار هلشتاین