The Effect of Organizational Resilience Components Among Audit Firms on Delays in Submitting Audit Reports (Case Study: Tehran Stock Exchange)
This Preprint With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
Index date: 21 March 2025
The Effect of Organizational Resilience Components Among Audit Firms on Delays in Submitting Audit Reports (Case Study: Tehran Stock Exchange) abstract
The Effect of Organizational Resilience Components Among Audit Firms on Delays in Submitting Audit Reports (Case Study: Tehran Stock Exchange) Keywords:
The Effect of Organizational Resilience Components Among Audit Firms on Delays in Submitting Audit Reports (Case Study: Tehran Stock Exchange) authors
کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه البرز، قزوین، ایران
دانشیار گروه حسابداری ، واحد کرج ، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرج ، ایران (نویسنده مسئول)
مدرس گروه حسابداری، دانشگاه البرز، قزوین، ایران
کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه البرز، قزوین، ایران
مقدمه/پیشینه تحقیق
تاب آوری سازمانی به عنوان یک قابلیت به عنوان «توانایی شرکت برای جذب موثر، توسعه پاسخهای خاص موقعیت و در نهایت مشارکت در فعالیتهای متحول کننده برای سرمایهگذاری از شگفتیهای مخرب که به طور بالقوه بقای شرکت را تهدید میکنند، تعریف میشود (کریمی و منوچهری،1402). در ایران تحقیقات بسیار کمی درخصوص مفهوم تاب آوری در حسابرسی انجام گرفته است، در حالیکه این موضوع نیاز به توجه بیشتری از طرف محققین دارد. تاب آوری حسابرسان تحت تاثیر عوامل متعددی است که مسلما در ایران نیز با توجه به شرایط بومی عوامل منحصر به فردی در این خصوص وجود دارد. ارکان راهبری در موسسات حسابرسی شامل شرکای موسسات میتوانند با در نظر گرفتن عوامل موثر بر تاب آوری حسابرسان و کمک به آنها جهت ارتقا تاب آوری، کیفیت حسابرسی را افزایش داده و همچنین به تداوم اشتغال آنها در حرفه و ارتقاء حرفه حسابرسی کمک نمایند. لذا با توجه به اهمیت تاب آوری حسابرسان در پژوهش حاضر برای اولین بار در ایران تلاش میشود تا تاثیر مولفه های تاب آوری سازمانی در بین موسسات حسابرسی (برای نشان دادن تاب آوری سازمانی موسسات حسابرسی، از سه بعد موسسه حسابرسی (اعم از اندازه موسسه حسابرسی، تخصص موسسه حسابرسی در صنعت و تنوع موسسه حسابرسی) و دو بعد رابطه حسابرس – مشتری (شرکت کارفرما) (اعم از دوره تصدی موسسه حسابرسی و تغییر موسسه حسابرسی مشتری نسبت به سال قبل) استفاده میشود.) بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی بررسی شود. شناسایی و بررسی عوامل مذکور در صورت توجه کافی توسط ارکان راهبری در حرفه حسابرسی و مد نظر قرار دادن آنها در برنامهریزیهای آموزشی و ... میتواند بر کیفیت خدمات حسابرسی اثر گذار بوده و گام رو به جلویی در ارتقا حرفه حسابرسی باشد. علاوه بر این، یافته های این پژوهش برای اعضای هیات مدیره و کمیته حسابرسی، و همچنین سرمایه گذارانی که در مجمع عمومی سالانه شرکت می کنند، آموزنده باشد. دانش درباره ویژگی های موسسه حسابرسی که بر ظرفیت آنها برای انعطاف پذیری سازمانی تاثیر می گذارد، ممکن است یک عامل اساسی در هنگام انتخاب حسابرس باشد، به ویژه برای شرکت هایی که تحت هر شرایطی به انتشار به موقع صورت های مالی حسابرسی شده اهمیت می دهند.
روش ها
با توجه به اینکه در این پژوهش به دنبال تاثیر مولفه های تاب آوری سازمانی در بین موسسات حسابرسی بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی میباشیم، پس نوع پژوهش به صورت همبستگی تعریف میشود و برای پژوهشهایی از این قبیل (پژوهشهای همبستگی) از روش پسرویدادی استفاده میشود. با توجه به اینکه جامعه آماری پژوهش شرکتهای پذیرفتته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشند و اطلاعاتی که برای تجزیهوتحلیل اطلاعات استفاده میشود، اطلاعات واقعی هستند، لذا نتایج به دست آمده از پژوهش برای شرکتها کاربرد دارد و لذا روش پژوهش از تظر هدف کاربردی میباشد. پژوهش حاضر از نظر روش انجام، در زمره استدلالات قیاسی-استقرایی میباشد، زیرا برای پیشینههای داخلی و خارجی پژوهش و همچنین مبانی نظری پژوهش به روش مطالعات کتابخانهای، مقالههای داخلی و خارجی از سایتهای معتبر داخلی و خارجی گردآوری شده و در انجام پژوهش کمککننده و راهگشا هستند. روش گردآوری اطلاعات مربوط به دادههای پژوهش به صورت مطالعات آرشیوی میباشد. برای جمعآوری اطلاعات در این راستا از سایت رسمی کدال و نرمافزار ره آورد نوین استفاده میشود. روش گردآوری اطلاعات در زمینه موضوع پژوهش به صورت کتابخانهای میباشد. برای جمعآوری اطلاعات در این راستا از سایت پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی[1]، سایت مرجع دانش[2]و از دیگر سایتهای اینترتی معتبر، کتابها و پایان نامههای دانشجویی استفاده میشود.
4-2- جامعه و نمونه آماری پژوهش
جامعه و نمونه آماری پژوهش: جامعه آماری این پژوهش، تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1393 تا 1402 است. روش نمونهگیری، روش غربالگری یا حذفی سیستماتیک میباشد و شرایط ذیل برای انتخاب شرکت ها وجود دارد:
- شرکت قبل از سال 1393 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشد و تا پایان 1402 در بورس حضور داشته باشند.
- سال مالی شرکت منتهی به پایان اسفند ماه باشد.
- شرکت در طی دوره زمانی پژوهش سال مالی خود را تغییر نداده باشد.
- شرکت مورد نظر طی دوره پژوهش، وقفه معاملاتی بیش از 6 ماه نداشته باشد.
- جزء شرکتهای سرمایهگذاری، بانکها، موسسات بیمه و لیزینگ نباشند.
4-3- مدل های رگرسیونی پژوهش
برای بررسی فرضیه های پژوهش از مدل رگرسیونی ذیل استفاده میشود:
4-4- نحوه اندازه گیری متغیرهای پژوهش:
تعریف عملیاتی متغیر وابسته:
تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی (): برای محاسبه تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی از لگاریتم تفاضل میان تاریخ پایان سال مالی و تاریخ ارائه گزارش حسابرسی، استفاده میشود. هر چه تاریخ گزارش حسابرسی به پایان سال مالی نزدیکتر باشد میزان تاخیر در گزارش حسابرسی، کمتر است (خدامیپور و حسینینیا، 1395 و هاگا و ایتونن، 2024).
تعریف عملیاتی متغیر مستقل: متغیر مستقل پژوهش تاب آوری موسسات حسابرسی می باشد که دارای 5 مولفه است و در ذیل به تعریف عملیاتی هر یک از این مولفه ها پرداخته می شود:
اندازه موسسه حسابرسی (): اگر حسابرس شرکت سازمان حسابرسی باشد به این متغیر عدد یک و در غیر این صورت عدد صفر تعلق میگیرد (هاگا و ایتونن، 2024).
تخصص موسسه حسابرسی در صنعت (): برای اندازهگیری تخصص حسابرس در صنعت از شاخص سهم بازار استفاده میشود. سهم بازار حسابرسان به صورت مجموع داراییهای تمام صاحبکاران موسسه حسابرسی مشخص در یک صنعت خاص تقسیم بر مجموع داراییهای صاحبکاران آن صنعت است. همچنین؛ موسساتی به عنوان متخصص صنعت در نظر گرفته میشوند که سهم بازارشان بیش از معادلهی زیر باشد (خدامیپور و حسینینیا، 1395):
اگر حسابرس شرکت متخصص در صنعت باشد به این متغیر مقدار یک، و در غیر این صورت مقدار صفر تعلق میگیرد.
تنوع موسسه حسابرسی (): اگر حسابرسان شرکت از ترکیب زن و مرد تشکیل شده باشد به این متغیر عدد یک و در غیر این صورت عدد صفر تعلق میگیرد (هاگا و ایتونن، 2024).
دوره تصدی موسسه حسابرسی (): تعداد سالهایی که به طور متوالی، یک موسسه حسابرسی در شرکت فعالیت میکند (هاگا و ایتونن، 2024).
تغییر موسسه حسابرسی (): اگر حسابرس شرکت نسبت به سال قبل تغییر کند به این متغیر عدد یک و در غیر این صورت عدد صفر تعلق میگیرد (هاگا و ایتونن، 2024).
تعریف عملیاتی متغیرهای کنترلی:
اندازه شرکت (): لگاریتم طبیعی کل داراییهای شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
فروش (): نسبت فروش به کل داراییهای شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
موجودی مواد و کالا (): نسبت موجودی مواد و کالا به کل داراییهای شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
حسابها و اسناد دریافتنی (): نسبت حسابها و اسناد دریافتنی به کل داراییهای شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
اهرم مالی (): نسبت کل بدهیهای به کل داراییهای شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
وجه نقد (): نسبت وجه نقد به کل داراییهای شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
شاخص ورشکستگی (): برای محاسبه ورشکستگی شرکت از مدل آلتمن استفاده میشود:
= 0/012
+0/014
+0/033
+0/006
+0/899
:شاخص ورشکستگی؛
:نسبت سرمایه در گردش به کل داراییها؛
:نسبت سود به کل داراییها؛
:نسبت ارزش دفتری سهام شرکت به ارزش دفتری کل بدهیها و
:نسبت فروش به کل داراییها (هاگا و ایتونن، 2024).
بازده کل داراییها (): نسبت سود خالص به کل داراییهای شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
زیان شرکت (): اگر شرکت در سال مورد بررسی زیانده باشد به این متغیر عدد یک و در غیر این صورت عدد صفر تعلق میگیرد (هاگا و ایتونن، 2024).
هزینه حسابرسی (): لگاریتم طبیعی کل هزینه حسابرسی شرکت (هاگا و ایتونن، 2024).
[1]www.sid.ir
[2] www.civilica.com
نتایج
به منظور تعیین شاخصهای مرکزی از میانگین، میانه، بیشینه و کمینه استفاده شده است که مقادیر میانگین و میانهی هر متغیر، با توجه به مقادیر بیشینه و کمینه در حد قابل قبول میباشد. به منظور تعیین پراکندگی دادهها از شاخص انحراف معیار استفاده شد که مقدار کم این شاخص با توجه به میزان بیشینه، کمینه و میانهی هر متغیر، حاکی از پراکندگی کم را دارد. همچنین منظور تعیین تقارن دادهها از شاخصهای چولگی و کشیدگی استفاده شده است، چولگی مثبت حاکی از تجمع دادهها در سمت راست را دارد و این نیز بدان معناست که حجم اکثر مشاهدات مربوط به این متغیرها از میانگین کمتر است و دوره تصدی حسابرس، اندازه شرکت، فروش، موجودی مواد و کالا، حسابها و اسناد دریافتنی، وجه نقد، شاخص ورشکستگی، بازده کل داراییها و هزینه حسابرسی دارای چولگی مثبت هستند. در مقابل؛ چولگی منفی حاکی از تجمع دادهها در سمت چپ را دارد و این نیز بدان معناست که حجم اکثر مشاهدات مربوط به این متغیرها از میانگین بیشتر است و تاخیر در گزارش حسابرسی و اهرم مالی دارای چولگی منفی هستند. کشیدگی نیز تجمع دادهها در قلهی توزیع نرمال را نشان میدهد و اگر مثبت باشد حاکی از قرار گرفتن قله توزیع متغیر بالاتر از توزیع نرمال را دارد که تاخیر در گزارش حسابرسی، دوره تصدی حسابرس، اندازه شرکت، فروش، موجودی مواد و کالا، حسابها و اسناد دریافتنی، وجه نقد، شاخص ورشکستگی، بازده کل داراییها، اهرم مالی و هزینه حسابرسی دارای کشیدگی مثبت هستند.
برای سنجش مانایی متغیرهای پژوهش، از آزمون لوینلینچو استفاده شد و نتایج حاکی از آن است که تمامی متغیرها اعم از تاخیر در گزارش حسابرسی، دوره تصدی حسابرس، ، اندازه شرکت، فروش، موجودی مواد و کالا، حسابها و اسناد دریافتنی، اهرم مالی، وجه نقد، شاخص ورشکستگی، بازده کل داراییها و هزینه حسابرسی مانا میباشند.
فراوانی اندازه موسسه حسابرسی حاکی از آن است که حسابرسی 185 سال-شرکت توسط سازمان حسابرسی و 765 سال-شرکت توسط موسسات حسابرسی صورت پذیرفته است. فراوانی تخصص حسابرس در صنعت حاکی از آن است که حسابرس 577 سال-شرکت متخصص در صنعت و حسابرس 377 سال-شرکت غیرمتخصص در صنعت میباشند. فراوانی تنوع حسابرس حاکی از آن است که در تیم حسابرسی 134 سال-شرکت تنوع جنسیتی وجود دارد و در 816 سال-شرکت تنوع جنسیتی در تیم حسابرسی وجود ندارد. فراوانی تغییر حسابرس حاکی از آن است که 234 سال-شرکت تغییر حسابرس نسبت به سال قبل داشتهاند و 716 سال-شرکت تغییر حسابرس نسبت به سال قبل نداشتهاند. فراوانی زیان شرکت حاکی از آن است که حسابرسی 124 سال-شرکت زیانده و 826 سال-شرکت سودده میباشند.
برای سنجش مانایی متغیرهای پژوهش، از آزمون لوینلینچو استفاده شد و نتایج حاکی از آن است که تمامی متغیرها اعم از اندازه موسسه حسابرسی، تخصص حسابرس در صنعت، تنوع حسابرس،تغییر حسابرس و زیان شرکت مانا میباشند.
ضریب تعیین تعدیل شده ، ارتباط بین متغیرهای وابسته و مستقل را نشان میدهد و برابر است با 87/0 و نشان دهندهی آن است که 87 درصد از تغییرات متغیر وابسته (تاخیر در گزارش حسابرسی) توسط متغیرهای مستقل و کنترلی (اندازه موسسه حسابرسی، تخصص موسسه حسابرسی در صنعت، تنوع موسسه حسابرسی، دوره تصدی موسسه حسابرسی، تغییر موسسه حسابرسی ، اندازه شرکت، فروش، موجودی مواد و کالا، حسابها و اسناد دریافتنی، اهرم مالی، وجه نقد، شاخص ورشکستگی، بازده کل داراییها، زیان شرکت، هزینه حسابرسی) توضیح داده میشود (تبیین میشود). برای مشخص ساختن و قابل فهم بودن ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته و وجود رابطه خطی بین این متغیرها و برای پذیرش فرض معناداری کل مدل از آماره F (تحلیل واریانس) استفاده میشود. سطح معناداری آماره F برابر با 00/0 میباشد که از 05/0 کمتر است نشان دهنده معنادار بودن مدل میباشد.به منظور تعیین عدم خودهمبستگی بین جملات خطا از آزمون دوربین واتسون استفاده شده است و چون مقدار آن در بازه 5/1 تا 5/2 است لذا قابل قبول بوده و خودهمبستگی بین جملات خطا وجود ندارد.
سطح معناداری آمارهی tاستیودنت مربوط به اولین شاخص تابآوری سازمانی شرکت حسابرسی یعنی اندازه موسسه حسابرسی از 05/0 بیشتر ولی از 1/0 کمتر است لذا با سطح 90/0 اطمینان میتوان بیان نمود که بین اندازه موسسه حسابرسی و تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و معکوس وجود دارد. سطح معناداری آمارهی t استیودنت مربوط به دومین شاخص تابآوری سازمانی شرکت حسابرسی یعنی تخصص موسسه حسابرسی در صنعت از 05/0 بیشتر ولی از 1/0 کمتر است لذا با سطح 90/0 اطمینان میتوان بیان نمود که بین تخصص موسسه حسابرسی در صنعت و تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و معکوس وجود دارد. سطح معناداری آمارهی t استیودنت مربوط به سومین شاخص تابآوری سازمانی شرکت حسابرسی یعنی تنوع موسسه حسابرسی از 1/0 بیشتر است لذا میتوان بیان نمود که بین تنوع موسسه حسابرسی و تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار وجود ندارد. سطح معناداری آمارهی tاستیودنت مربوط به چهارمین شاخص تابآوری سازمانی شرکت حسابرسی یعنی دوره تصدی موسسه حسابرسی از 01/0 بیشتر ولی از 05/0 کمتر است لذا با سطح 95/0 اطمینان میتوان بیان نمود که بین دوره تصدی موسسه حسابرسی و تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد. سطح معناداری آمارهی t استیودنت مربوط به پنجمین شاخص تابآوری سازمانی شرکت حسابرسی یعنی تغییر موسسه حسابرسی از 01/0 بیشتر ولی از 05/0 کمتر است لذا با سطح 95/0 اطمینان میتوان بیان نمود که بین تغییر موسسه حسابرسی و تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد.
احتمال آماره tاستیودنت برای اندازه شرکت، اهرم مالی و زیان شرکت کمتر از 05/0 و بیش از 01/0 میباشد لذا در سطح اطمینان 99% میتوان گفت بین آنها با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار وجود دارد و احتمال آماره tاستیودنت برای حسابها و اسناد دریافتنی کمتر از 1/0 و بیش از 05/0 میباشد لذا در سطح اطمینان 90% میتوان گفت بین این متغیر با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار وجود دارد و سایر متغیرها ارتباط معناداری با تاخیر در گزارش حسابرسی ندارند.
بحث ها
نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه های حاکی از آن است که بین اندازه موسسه حسابرسی با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و معکوس وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران متخصص سازمان حسابرسی باشد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کوتاهتر میباشد و زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران موسسات حسابرسی باشند، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد. در همین راستا می توان بیان داشت که موسسات حسابرسی بزرگتر احتمالا ساختار سازمانی قویتری دارند تا تاثیر تنوع فردی را بر سازمان کاهش دهند و هدف سازمانی شرکت را قویتر منتقل کنند و حسابرسان در شرکت های بزرگ تر می توانند به سرمایه انسانی قوی ناشی از تحصیلات در سطح دانشگاه، ادامه تحصیل حرفه ای و راهنمایی دسترسی داشته باشند و موسسات حسابرسی بزرگ برای پشتیبانی از فرآیند حسابرسی خود، بیشتر روی فناوری سرمایهگذاری میکنند و در موسسات حسابرسی بزرگتر هویت حرفهای با فرآیندهای موسسه حسابرسی مرتبط است، در حالیکه شرکتهای کوچکتر تمرکز تجاری بیشتری دارند. در نهایت می توان بیان داشت که موسسات حسابرسی بزرگتر ویژگیهای شناختی، رفتاری و زمینهای مورد نیاز برای تاب آوری سازمانی بیشتری دارند و منجر به کوتاه تر شدن زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی می گردد.
همچنین نتایج حاکی از آن است که بین تخصص موسسه حسابرسی در صنعت با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و معکوس وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران متخصص در صنعت باشد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کوتاهتر میباشد و زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران متخصص در صنعت نباشد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد. در همین راستا می توان بیان کرد که تخصص حسابرس در صنعت از دانش عمیق مشتری-صنعت سرچشمه میگیرد و حسابرسان متخصص دانش، عادات، روال ها و خلاقیت منظم لازم برای حل چالش های یک صنعت خاص را دارند، در نتیجه، ویژگیهای رفتاری متخصصان حسابرس در صنعت از توسعه تاب آوری حمایت میکنند و در نهایت با حضور حسابرسان متخصص در صنعت، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کوتاهتر می گردد.
از طرفی دیگر، نتایج حاکی از آن است که بین تنوع موسسه حسابرسی و عملکرد حسابرسان تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار وجود ندارد و این بدان معناست که حضور حسابرسان زن و مرد در کنار یکدیگر در یک تیم حسابرسی هیچگونه تاثیری بر تاخیر در گزارش حسابرسی ندارد. در حالیکه دیگر نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین دوره تصدی موسسه حسابرسی با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه دوره تصدی موسسه حسابرسی شرکت در بورس اوراق بهادار تهران زیاد شود، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد و زمانیکه دوره تصدی حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران کوتاهتر شود، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کمتر میباشد. در همین راستا می توان گفت حسابرسان با کاهش دوره تصدی، در مقابل فشار ها و خواسته های مدیران مقاومت کرده و قضاوت بی طرفانه تری را اعمال نمایند. حضور طولانی مدت حسابرس در کنار یک صاحبکار، موجب ایجاد تمایلاتی برای حفظ و رعایت نقطه نظرات مدیریت صاحبکار می شود، وضعیتی که استقلال و بی طرفی او را مخدوش می کند و به دنبال آن گزارش حسابرسی با تاخیر ارائه می گردد. همچنین بین تغییر موسسه حسابرسی با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به سال قبل تغییر یابد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد و زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به سال قبل تغییر نکند، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کمتر میباشد. نتیجه این فرضیه ها با نتایج پژوهش هاگا و ایتونن (2024) همراستا میباشد.
با توجه به تاثیر معکوس تخصص حسابرس در صنعت بر تاخیر در گزارش حسابرسی لذا به اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد میگردد حسابرسانی را برای شرکت انتخاب کنند که در صنعت متخصص باشند تا بدین منظور عملکرد حسابرسان افزایش یافته و در ارائهی گزارش حسابرسی تاخیر کمتری وجود داشته باشد. با توجه به تاثیر معکوس اندازهی حسابرس بر تاخیر در گزارش حسابرسی لذا به اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد میگردد سعی کنند تا سازمان حسابرسی را به عنوان حسابرس شرکت انتخاب کنند تا بدین منظور عملکرد حسابرسان افزایش یافته و گزارش حسابرسی در بازه زمانی کمتری ارائه گردد. با توجه به تاثیر مستقیم دوره تصدی حسابرس و تغییر حسابرس بر تاخیر در گزارش حسابرسی لذا به اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد میگردد در فواصل زمانی کوتاه و مشخص حسابرسان را تغییر دهند تا بدین منظور عملکرد حسابرسان افزایش یافته و در ارائهی گزارش حسابرسی تاخیر کمتری وجود داشته باشد. همچنین به پژوهشگران پیشنهاد میگردد تاثیر مولفه های تاب آوری سازمانی در بین موسسات حسابرسی بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی به تفکیک در بین صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار دهند و همچنین پیشنهاد میگردد تاثیر مولفه های تاب آوری سازمانی در بین موسسات حسابرسی بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی را با استفاده از سایر شاخص های تاب آوری مورد بررسی قرار دهند.
نتیجه گیری
نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه های حاکی از آن است که بین اندازه موسسه حسابرسی با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و معکوس وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران متخصص سازمان حسابرسی باشد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کوتاهتر میباشد و زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران موسسات حسابرسی باشند، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد. در همین راستا می توان بیان داشت که موسسات حسابرسی بزرگتر احتمالا ساختار سازمانی قویتری دارند تا تاثیر تنوع فردی را بر سازمان کاهش دهند و هدف سازمانی شرکت را قویتر منتقل کنند و حسابرسان در شرکت های بزرگ تر می توانند به سرمایه انسانی قوی ناشی از تحصیلات در سطح دانشگاه، ادامه تحصیل حرفه ای و راهنمایی دسترسی داشته باشند و موسسات حسابرسی بزرگ برای پشتیبانی از فرآیند حسابرسی خود، بیشتر روی فناوری سرمایهگذاری میکنند و در موسسات حسابرسی بزرگتر هویت حرفهای با فرآیندهای موسسه حسابرسی مرتبط است، در حالیکه شرکتهای کوچکتر تمرکز تجاری بیشتری دارند. در نهایت می توان بیان داشت که موسسات حسابرسی بزرگتر ویژگیهای شناختی، رفتاری و زمینهای مورد نیاز برای تاب آوری سازمانی بیشتری دارند و منجر به کوتاه تر شدن زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی می گردد.
همچنین نتایج حاکی از آن است که بین تخصص موسسه حسابرسی در صنعت با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و معکوس وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران متخصص در صنعت باشد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کوتاهتر میباشد و زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران متخصص در صنعت نباشد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد. در همین راستا می توان بیان کرد که تخصص حسابرس در صنعت از دانش عمیق مشتری-صنعت سرچشمه میگیرد و حسابرسان متخصص دانش، عادات، روال ها و خلاقیت منظم لازم برای حل چالش های یک صنعت خاص را دارند، در نتیجه، ویژگیهای رفتاری متخصصان حسابرس در صنعت از توسعه تاب آوری حمایت میکنند و در نهایت با حضور حسابرسان متخصص در صنعت، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کوتاهتر می گردد.
از طرفی دیگر، نتایج حاکی از آن است که بین تنوع موسسه حسابرسی و عملکرد حسابرسان تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار وجود ندارد و این بدان معناست که حضور حسابرسان زن و مرد در کنار یکدیگر در یک تیم حسابرسی هیچگونه تاثیری بر تاخیر در گزارش حسابرسی ندارد. در حالیکه دیگر نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین دوره تصدی موسسه حسابرسی با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه دوره تصدی موسسه حسابرسی شرکت در بورس اوراق بهادار تهران زیاد شود، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد و زمانیکه دوره تصدی حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران کوتاهتر شود، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کمتر میباشد. در همین راستا می توان گفت حسابرسان با کاهش دوره تصدی، در مقابل فشار ها و خواسته های مدیران مقاومت کرده و قضاوت بی طرفانه تری را اعمال نمایند. حضور طولانی مدت حسابرس در کنار یک صاحبکار، موجب ایجاد تمایلاتی برای حفظ و رعایت نقطه نظرات مدیریت صاحبکار می شود، وضعیتی که استقلال و بی طرفی او را مخدوش می کند و به دنبال آن گزارش حسابرسی با تاخیر ارائه می گردد. همچنین بین تغییر موسسه حسابرسی با تاخیر در گزارش حسابرسی ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد و این بدان معناست زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به سال قبل تغییر یابد، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی بیشتر میباشد و زمانیکه حسابرس شرکت در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به سال قبل تغییر نکند، زمان ارائهی گزارش حسابرسی از پایان سال مالی کمتر میباشد. نتیجه این فرضیه ها با نتایج پژوهش هاگا و ایتونن (2024) همراستا میباشد.
با توجه به تاثیر معکوس تخصص حسابرس در صنعت بر تاخیر در گزارش حسابرسی لذا به اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد میگردد حسابرسانی را برای شرکت انتخاب کنند که در صنعت متخصص باشند تا بدین منظور عملکرد حسابرسان افزایش یافته و در ارائهی گزارش حسابرسی تاخیر کمتری وجود داشته باشد. با توجه به تاثیر معکوس اندازهی حسابرس بر تاخیر در گزارش حسابرسی لذا به اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد میگردد سعی کنند تا سازمان حسابرسی را به عنوان حسابرس شرکت انتخاب کنند تا بدین منظور عملکرد حسابرسان افزایش یافته و گزارش حسابرسی در بازه زمانی کمتری ارائه گردد. با توجه به تاثیر مستقیم دوره تصدی حسابرس و تغییر حسابرس بر تاخیر در گزارش حسابرسی لذا به اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد میگردد در فواصل زمانی کوتاه و مشخص حسابرسان را تغییر دهند تا بدین منظور عملکرد حسابرسان افزایش یافته و در ارائهی گزارش حسابرسی تاخیر کمتری وجود داشته باشد. همچنین به پژوهشگران پیشنهاد میگردد تاثیر مولفه های تاب آوری سازمانی در بین موسسات حسابرسی بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی به تفکیک در بین صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار دهند و همچنین پیشنهاد میگردد تاثیر مولفه های تاب آوری سازمانی در بین موسسات حسابرسی بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرسی را با استفاده از سایر شاخص های تاب آوری مورد بررسی قرار دهند.
مراجع و منابع این Preprint: