بررسی ظرفیت های تفسیری موجود در تناظر معنایی میان آیات ۱۲ و ۲۳ سوره اعراف بر اساس سه متن عرفانی (شرح التعرف مستملی بخاری، کشف المحجوب جلابی هجویری و کشف الاسرار میبدی)

: ظرفیت های عمیق و چندلایه ی معنایی قرآن کریم، از کوچک ترین واحدهای متن، یعنی کلمات یا حتی حروف تا واحدهای بزرگ تر، اعم از ساختار کلی یک یا چند سوره، ظهور و بروز دارند. تفاسیر مختلف قرآن، هر یک به شیوه ی خود کوشیده اند این ظرفیت ها را در هر یک از واحدهای یادشده و در ارتباطات و تناظرات آشکار و پنهان میان آن ها کشف کنند.پژوهش حاضر، با توجه به تناظر معنایی موجود میان عبارات قرآنی «انا خیر منه» (اعراف/ ۱۲) و «ربنا ظلمنا انفسنا» (الاعراف/ ۲۳) که نخستین عبارت را ابلیس و دومی را آدم و حوا خطاب به خداوند متعال می گویند، میزان توجه سه متن تفسیری عرفانی شرح التعرف، کشف المحجوب و کشف الاسرار را به این تناظر، به عنوان یکی از کلیدی ترین و محوری ترین موقعیت های تاویلی داستان خلقت آدم (ع)، واکاوی کرده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که سه متن یادشده، بر اساس این تناظر معنایی، ۹ ایده ی تفسیری حاوی آموزه هایی عرفانی را در قالب دوگانه های اخلاقی خیر و شر (مانند خطاپذیری/ کرامت خواهی، حجاب ظلمت/ حجاب نورانیت و...) بیان کرده اند.

بررسی ظرفیت های تفسیری موجود در تناظر معنایی میان آیات ۱۲ و ۲۳ سوره اعراف بر اساس سه متن عرفانی (شرح التعرف مستملی بخاری، کشف المحجوب جلابی هجویری و کشف الاسرار میبدی) Keywords:

سوره اعراف , تفسیر عرفانی , حضرت آدم (ع) , شیطان , داستان خلقت