بررسی الگوی فضاهای عملکردی بناهای مسکونی با تاثیر پذیری از اقلیم مناطق سرد ایران

اقلیم و شرایط آب و هوایی جغرافیایی یکی از مهمترین عوامل موثر در طراحی شهرها و معماری بناها در ایران می باشد. آنچنان که تاثیر آن در تمام تار و پود بافت شهری و حتی تک تک بناها و عناصر معماری داخلی فضاها دیده می شود. در ایران معماری بناها و شهرها در اقلیم های گوناگون یکی از بارزترین و مشخصترین نمودهای تاثیر اقلیم بر فرم گیری و شکل گیری شهر و بناهاست. در واقع شهرها، عناصر شهری و عملکرد آنها همواره از عناصر و عوامل آب و هوایی متاثر بوده و هستند. از این رو فضاهای عملکردی در معماری بومی، بیش از هر عامل دیگری، تحت تاثیر عوامل محیطی و اقلیمی شکل گرفته اند. طراحی فضاهای عملکردی از حیث مسائل اقلیمی مواردی است که رعایت ضوابط آن در معماری مسکونی بومی ضرورت دارد و اینگونه فضاها در مناطق مختلف و تحت تاثیر شرایط محیطی، ساختار اقلیمی متفاوتی به خود گرفته است. مساله اصلی در این پژوهش بررسی الگوهای معماری - اقلیمی فضاهای عملکردی در بناهای مسکونی بومی در منطقه سرد ایران است و هدف از این پژوهش شناخت متغیرهای مرتبط با تناسبات کالبدی، سازماندهی فضایی و شرایط محیطی می باشد که در گونه شناسی معماری اقلیمی منطقه مورد نظر تاثیرگذار است و محقق به دنبال آن است که به بررسی الگوهایی متفاوت فضاهای عملکردی بناهای مسکونی در ارتباط با اقلیم بپردازد. بر اساس خوشه بندی میان اقلیم های Dfa، Dfb و Dsa بهترین تعداد خوشه بهترین تیب ۵، ۳ و ۷. بدست آمد بنابراین می توان نتیجه گرفت که ساختار کالبدی فضاهای عملکردی در معماری مسکونی بومی منطقه سرد ایران، دارای الگوهای اقلیمی مشابه است. نتایج این پژوهش حاصل بررسی ساختار کالبدی و تحلیل معیارهای اقلیمی در نمونه های انتخاب شده در میان اقلیم های منطقه سرد ایران بوده که به صورت گونه های مختلف خانه ها در این منطقه ارائه شده است.

Keywords:

فضاهای عملکردی , بناهای مسکونی , مناطق سرد , ساماندهی اقلیمی