بررسی اثرات سطوح مختلف شوری و دما بر خصوصیات جوانه زنی ارقام کنجد

مرحله جوانه زنی از مهم‌ترین مراحل مشتی گیاه است به‌طوری‌که این مرحله دوام، استقرار و عملکرد نهایی گیاهان زراعی را تضمین می‌کند. مرحله جوانه زنی به علت اهمیت فوق‌العاده آن در تعیین تراکم نهایی بوته در واحد سطح بسیار مهم و حیاتی است. بلکه عکس‌العمل جوانه زنی یک بذور ژنوتیپهای صدایی به دماهای کم یا زیاد و سطوح مختلف بشویید از دیدگاه زراعی حائز اهمیت است. به منظور مطالعه اثرات درجه حرارت و تنش شوری و خصوصیات جوانه زنی و ارقام کنج ده آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی ورزش دانشگاه آزاد بجنورد در سال 1٬388 به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایشی شامل درجه حرارت در سه سطح (20، 30 و 40 درجه سانتی‌گراد) شوری NaCl در پنج صفحه (شاهد، چهار، شش، هشت و ده دسی زیمنس برمتر ) و چهار زنوتیپ کنجد ( اولتان ، داراب 14، مهر سبزوار و دستستان ) بود. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که دما، زنوتیپ، شوری و اثرات متقابل آن‌ها بر تلی از یک جوانه زنی معنی‌دار بودن. نتایج نشان داد که تنش‌های زیادی شوری و دماهای بالاتر از دمای مطلوب و جوانه زنی یک بدور کنجد (دمای مطلوب = 20 درجه سانتی‌گراد) سبب تشدید تأثیر تنش شوری و در نتیجه افزایش زمان تا 90% حداکثر جوانه زنی، کاهش سرعت جوانه زنی، طول ساعد چه و ریشه چه و وزن تر و خشک ثابت و ریشه می‌باشد. به‌طورکلی نتایج این مطالعه نشان داد که در بین زنوتیپهای مورد مطالعه، رقم اولتان در مقایسه با سایر ارقام از لحاظ عقلت و روش‌های اندازه‌گیری شده کمتر تن به تنش‌های شوری در دمای قرار گرفت. نتایج بیان این بود که درجه حرارت مقبره جوانه زنی یک فوج 20 درجه سانتی‌گراد است همچنین کلیه خصوصیات جوانه زنی رقم اولتان (به عنوان بهترین رقم) در شوری بالاتر از 4 ds/m و دمای بالاتر از 20 درجه سانتی‌گراد به شدت کاهش می‌یابد.

Keywords:

کنجد , شوری , درجه حرارت , در صد جوانه زنی , سرعت جوانه زنی